Brahmaputra
 
Encyklopedia PWN
Brahmaputra, chiń. Yarlung Zangbo, tybet. Jarlung-cangpo, bengalskie Jamuna,
rzeka w Chinach (Tybet), Indiach (stany Arunaćal Pradeś i Asam) i Bangladeszu;
Położenie w państwie: Indie, Chiny, Bangladesz
Ujście: uchodzi do akwenu: Indyjski, Ocean (przy ujściu do Zat. Bengalskiej tworzy, wraz z Gangesem największą na Ziemi deltę )
Długość: 2 840 km (do połączenia z Gangesem)
Powierzchnia dorzecza: 636 tys. km2 (do profilu Brahadurabad na pn. zachód od Mojmonszingh)
Przepływ średni: 12 100 m3/s (przed połączeniem z Gangesem)
Główne rzeki zasilające: Njang-cz'u, Szibasza-czu, Manas, Torsa, Tista, Lhasa-cangpo, Sankosz, Dibang, Meghna
Główne miejscowości: Xigazę, Dibrugarh, Gauhati, Dhaka
powierzchnia dorzecza 636 tysięcy km2 do profilu Brahadurabad (na północny zachód od Mojmonszingh); bierze początek z lodowców w południowo-zachodniej części Wyżyny Tybetańskiej (w górach Kajlas) jako Maquan He, na wysokości około 4860 m; w górnym biegu płynie na wschód, na długości około 1300 km, w rowie tektonicznym między Himalajami i Transhimalajami, po czym przełamuje się na południe (jako rzeka Dihang) przez wschodnie Himalaje głębokim na 3–4 km przełomem; w dolnym biegu, poniżej miasta Pasighat płynie przez nizinę Asamu (wschodnia część Niziny Hindustańskiej); łączy się z Gangesem koło miasta Aricha; uchodzi do Zatoki Bengalskiej, tworząc wraz z Gangesem rozległą deltę o powierzchni 80 tysięcy km2; w odcinku ujściowym szerokość Brahmaputry wynosi 8–9 km; latem w wyniku deszczów monsunowych poziom wody podnosi się o 10–12 m, co powoduje katastrofalne powodzie; średni przepływ przy ujściu wynosi 12 100 m3/s, maksymalny — 80 000 m3/s, minimalny — 2680 m3/s; główne dopływy: Njang-cz’u, Szibasza-czu, Manas, Torsa, Tista (prawe), Lhasa-cangpo, Dibang, Meghna (lewe); żeglowna na długości 1290 km; wyzyskiwana do nawadniania; główne miasta nad Brahmaputrą: Sadija, Dibrugarh, Gauhati, Pandu, w delcie — Dhaka.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Transhimalaje (Chiny)fot. M. Klocek, W. Kwieciński/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia