Borghese Galeria
muzeum w Rzymie, mieszczące się w Villa Borghese.
[borgẹze g.],
Borghese Galeria
Encyklopedia PWN
Pałac i willa należały do rodu, z którego wywodzili się papieże (m.in. Paweł V), dostojnicy Kościoła, mecenasi i kolekcjonerzy sztuki. Na zlecenie S.C. Borghese za murami miasta, na wzgórzu Pincio, wybudowano Casino Borghese (1613–15), w którym zgromadził on swą wspaniałą kolekcje rzeźby antycznej i dzieł artystów współcz. (G.L. Bernini). Kolekcję obrazów (Rafael, Michał Anioł, Caravaggio, Carracci, P.P. Rubens, A. van Dyck) znajdowała się w pałacu Borghese. M. Borghese kazał przebudować w duchu klasycyst. pałac i willę wraz z rozległymi ogrodami o bogatym wystroju symbol. i artyst., na który składają się m.in.: Świątynia Asklepiosa (1785), Tempietto Diany (1789), hipodrom, Casino dell’Orologio, fontanna z końmi mor. (1791), ruiny świątyni Faustyny (1792). W 1801–09 C.F. Borghese, mąż P. Bonaparte, sprzedał Napoleonowi I część kolekcji. W 1902 państwo wł. utworzyło w willi muzeum obejmujące kolekcję rzeźby i galerię obrazów. W 1984–98 przeprowadzono gruntowną konserwację willi, modernizując pomieszczenia muzealne i unowocześniając ekspozycję. G.B. należy do najbogatszych muzeów we Włoszech; posiada największy zbiór rzeźb Berniniego (Apollo i Dafne, Dawid, Pluton i Prozerpina, Personifikacja Prawdy), posągi A. Canovy (Wenus zwycięska, Paulina Borghese) i wspaniałą kolekcję obrazów dawnych mistrzów.
Justyna Guze
