Bławatska, Blavatsky, Helena P., z domu Hahn, ur. 12 VIII 1831, Jekaterynosław (ob. Dniepropetrowsk, Ukraina), zm. 8 V 1891, Londyn,
ros. spirytystka i teozofka;
Bławatska Helena P.
Encyklopedia PWN
1875 m.in. wraz z H.S. Olcottem zał. w Nowym Jorku Tow. Teozoficzne; od 1878 w Indiach, dokąd przeniosła siedzibę Towarzystwa (początkowo do Waranasi, 1882 do Adjar k. Madrasu); od 1879 wydawała czasopismo „The Theosophist”; 1884 powróciła do Europy; poglądy głoszone przez Bławatską zawierały teorie gnostyckie, neoplatońskie, rozmaite nauki tajemne, także przekazane jej, jak twierdziła, przez mahatmów w Indiach i Tybecie; autorka Isis Unveiled (1877), Nauka tajemna (t. 1–3 1888, wyd. pol. t. 1–2 1957), Głos milczenia (1888, wyd. pol. 1913).
