Bihar, hindi Bihār, ang. Bihar, sanskr. Wihara,
stan w północno-wschodnich Indiach;
Bihar
Encyklopedia PWN
pow. 99,2 tys. km2, 98,4 mln mieszk. (2008), gł. Biharczycy; gęsto zaludniony (497 osób na km2); stol. Patna; aluwialna równina Niz. Hindustańskiej pocięta gęstą siecią rzek (Ganges z dopływami); rozwinięte rzemiosło (zwłaszcza tkactwo oraz zbiór i przetwórstwo laki); uprawa (oparta w części na sztucznym nawadnianiu) ryżu, pszenicy, dżugary (gat. sorga), juty (ok. 20% produkcji krajowej), trzciny cukrowej, roślin oleistych; hodowla bydła i bawołów; gęsta sieć kol. i drogowa, zwłaszcza w południowej części stanu.
Historia. W staroż. Indiach kraj w granicach państwa Magadha, które w VI w. p.n.e. było kolebką buddyzmu i dźinizmu, w IV–III w. p.n.e. centralna dzielnica państwa Nandów i Maurjów, w VI w. — dyn. Guptów; nazwa Bihar (sanskr. wihara ‘klasztor’) pochodzi od znacznej liczby istniejących tam klasztorów buddyjskich i dźinijskich, z których najsłynniejszy był Nalanda, z uniw. o międzynar. sławie, 1197 zniszczony przez muzułmanów, wówczas mnisi buddyjscy z m. Bihar zbiegli do Tybetu, uratowali część księgozbiorów; 1199–1202 najazd muzułmanów i zajęcie Biharu przez Muhammada Bahtijara; od XIII w. pod panowaniem muzułm.; 1765 zajęty przez Kompanię Wschodnioind.; 1857–59 ważne ognisko buntu antybryt.; 1912–36 połączony z Orisą w jedną prowincję; od 1947 samodzielny stan; 2000 południowa część B. została wydzielona jako odrębny stan — Dźharkhand.
