Berlin Zachodni, Westberlin 
,
od 1948 do X 1990 odrębna jednostka polityczna;
,
Berlin Zachodni
Encyklopedia PWN
(enklawa) powstała w rezultacie następstw II wojny światowej na terenie 3 sektorów okupacyjnych Berlina (amerykańskiego, brytyjskiego i francuskiego, łącznie 54% Berlina w granicach z 1920) po załamaniu się współpracy alianckiej w Niemczech (zimna wojna); status i położenie Berlina Zachodniego było jedną z przyczyn pogorszenia stosunków Wschód–Zachód, począwszy od kryzysu 1948–49, kiedy władze sowieckie zablokowały połączenia komunikacyjne zachodnich sektorów miasta ze światem, na co zachodni alianci odpowiedzieli wielomiesięcznym „mostem powietrznym” z zaopatrzeniem (berlińska blokada). W 1961 na podstawie decyzji władz NRD wzniesiono system umocnień i zapór wokół Berlina Zachodniego (berliński mur). Na mocy porozumienia 4 mocarstw 1971 (weszło w życie 1972) uregulowano status prawny Berlina Zachodniego jako odrębnej jednostki politycznej; utrzymano wojskową administrację 3 mocarstw zachodnich, mającą nadrzędne uprawnienia w stosunku do niemieckich władz miasta: jednoizbowego parlamentu i powoływanego przez niego rządu zwanego senatem; wyrażono także zgodę na reprezentowanie polityczne Berlina Zachodniego przez RFN (z zastrzeżeniem respektowania statusu prawnego Berlina Zachodniego). Porozumienia zawarte w latach 70. i 80. między Berlinem Zachodnim a NRD i RFN umożliwiły normalizację życia mieszkańców i ożywienie gospodarcze; mimo okresowych napięć (demonstrowanie przynależności Berlina Zachodniego do RFN, przeciwdziałania ZSRR i NRD oraz innych państw Układu Warszawskiego) rola Berlina Zachodniego jako źródła napięć międzynarodowych osłabła. Od 3 X 1990 Berlin Zachodni, przyłączony do RFN w ramach procesu zjednoczenia Niemiec, stanowi część miasta Berlin.
