Bayeu y Subías Francisco
 
Encyklopedia PWN
Bayeu y Subías
[bajẹu i subịjas]
Francisco, ur. 9 III 1734, Saragossa, zm. 4 VIII 1795, Madryt,
malarz hiszpański;
jeden z najwybitniejszych malarzy XVIII w., starszy brat malarzy: Manuela i Ramona. Początkowo uczył się u J.A. Merklein i J. Luzána, następnie studiował w Król. Akad. Sztuk Pięknych u A.G. Velázqueza. Do 1762 pracował w Saragossie w kościołach: San Ildefonso, San Felipe y Santiago, Santa Eulalia. W 1764 pod kierunkiem A.R. Mengsa, którego wpływ jest widoczny w jego twórczości, rozpoczął prace w Pałacu Król. w Madrycie, tworząc freski (m.in. Poddanie się Granady, Upadek Gigantów 1764, Herkules na Olimpie 1768–69). W 1765 został czł. Akad. Sztuk Pięknych, 1788 — szefem wydziału malarstwa, a 1794 nacz. dyr. Akademii. Obowiązki te łączył ze stanowiskiem dyr. artyst. Król. Fabryki Tapiserii (od 1777), dla której wykonywał projekty kartonów przedstawiające sceny z życia ówczesnego Madrytu. Mianowany 1767 malarzem nadwornym wykonał dla króla Karola III m.in. freski w kaplicach pałacu w Aranjuez (1778–90) i w rezydencji El Prado. Pracował też na zlecenie Kościoła (m.in. freski w katedrze Nuestra Señora del Pilar w Saragossie 1775, dekoracje klasztoru katedry w Toledo 1776 oraz obrazy do ołtarzy w kościele San Francisco el Grande w Madrycie 1781). B. był dobrym portrecistą (m.in. portret córki Feliciany). Po śmierci G. Tiepola i wyjeździe Mengsa stał się najbardziej wpływowym malarzem na dworze, powoli ustępując pola swemu szwagrowi F. de Goi, którego wczesna twórczość zdradza wpływ B. (Goya Portret Bayeu).
Marta Boberska
Bibliografia
V. de Sambricio Francisco Bayeu, Madrid 1955;
J.L. Morales y Marin Los Bayeu, Zaragoza 1979;
Y. Bottineau L’art de cour dans l’Espagne des lumiéres 1746–1808, Paris 1986.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia