Asturia
 
Encyklopedia PWN
Asturia, Asturias Wymowa, Principado de Asturias Wymowa,
region autonomiczny i kraina historyczna w północno-zachodniej Hiszpanii, nad Zat. Biskajską (O. Atlantycki);
pow. 10,6 tys. km2, 1,1 mln mieszk. (2014); gł. miasta i ośr. gosp.: Gijón, Oviedo (stol.), Mieres, Avilés. Powierzchnia górzysta (G. Kantabryjskie); gł. rz.: Nalón, Navia, Sella. Podstawą gospodarki jest górnictwo (węgiel kam., rudy żelaza, cynku, ołowiu, manganu) oraz hutnictwo żelaza i metali nieżelaznych; ponadto rozwinięty przemysł maszyn., chem. (w tym koksowniczy), stoczn., spoż.; hodowla bydła; uprawa warzyw, drzew owocowych; rybołówstwo; gł. porty mor.: Gijón, Avilés; na wybrzeżu liczne kąpieliska; Park Nar. Picos de Europa (ścisłe rezerwaty bot. i zool.).
Historia. Osadnictwo od paleolitu (Altamira); 25–19 r. p.n.e. podbój przez Rzym, V–VI w. — przez Wizygotów; w pocz. VIII w., w czasie arabskiego najazdu na Płw. Iberyjski, góry Asturii stały się schronieniem dla grup arystokracji wizygockiej; po bitwie pod Covadongą utworzyli oni Królestwo Asturii, które zapoczątkowało rekonkwistę i do 910 wyparło muzułmanów po Duero; późniejsze podziały i unie dynastyczne (Galicia, León) zakończyło włączenie 1230 ziem Asturii do Królestwa Kastylii; od 1388 tytuł księcia Asturii nosił następca tronu Kastylii, następnie Hiszpanii; zaniedbana prowincja państwa; w 2. poł. XIX w., po odkryciu złóż węgla i rud żelaza, stała się jednym z najbardziej uprzemysłowionych regionów; w październiku 1934 powstanie robotnicze przeciw udziałowi prawicy w rządzie republiki; w okresie wojny domowej 1936–39 opanowana w zaciętych walkach 1936–37 przez frankistów przy udziale korpusu wł.; 1981 zatwierdzenie statutu wspólnoty autonomicznej.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia