Adam i Ewa
 
Encyklopedia PWN
Adam i Ewa,
według biblijnej Księgi Rodzaju imiona pierwszych ludzi;
mają one sens symboliczny, dotycząc zarazem pierwszych rodziców i ludzi w ogóle, gdyż imię mężczyzny (hebrajski adam) oznacza człowieka, rodzaj ludzki, kobiety zaś (Ewa < łac. Heva < hebrajska Chawa; gr. przekł. Zoe, pol. Żywia) — dająca życie. Adam i Ewa umieszczeni przez Boga w raju, zostali z niego wypędzeni ponosząc karę za uległość szatanowi i nieposłuszeństwo Bogu (zerwanie owocu z Drzewa Poznania Dobra i Zła, oznaczające ludzką chęć podporządkowania sobie sfery zasad moralnych), a także utracili nieśmiertelność; odtąd ich grzech ciąży na całej ludzkości jako grzech pierworodny; synami Adama i Ewy byli Kain, Abel i Set; bibl. opowiadanie o Adamie i Ewie powstało zapewne ok. VI w. p.n.e., wiele motywów zaczerpnięto z mitologii staroż. Wschodu, nadając im wymowę moralną i monoteistyczną; przedstawienia ikonogr. pojawiły się już w sztuce wczesnochrześc. (malarstwo katakumbowe), później renesans. (Michał Anioł, Massaccio) oraz sztuce XV–XVII w. (L. Cranach, A. Dürer); najczęstsze motywy: kuszenie Ewy przez szatana, wypędzenie Adama i Ewy z raju.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Cranach Lucas (st.), Adam i Ewa w raju, ok. 1535 — Kunsthistorisches Museum, Wiedeńfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Michał Anioł, Grzech pierworodny i Wygnanie z raju, fragment fresków na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, 1509–12 fot. G. Gałązka/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Biblia z Grandal, Stworzenie i grzech pierworodny, (Tours, ok. 840)fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Adam i Ewa, malowidło wczesnochrześcijańskie w katakumbach Tharsona w Rzymie (Włochy), koniec III w. fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Dürer Albrecht, Adam i Ewa, miedzioryt, 1504.fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Michał Anioł Buonarroti, Stworzenie Adama, 1508–12 — Kaplica Sykstyńska, Watykanfot. G. Gałązka/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia