zewnętrzne

Encyklopedia PWN

rewolucja społeczna, w której wyniku zostały obalone monarchia absolutna i ustrój stanowy we Francji;
rozrusznik serca, stymulator serca, kardiostymulator,
rodzaj elektr. stymulatora funkcjonalnego (elektrostymulacja funkcjonalna), stosowanego w celu pobudzania mięśni komór serca do skurczu, w warunkach uszkodzenia układu bodźcotwórczo-przewodzącego serca, a zwłaszcza węzła zatokowo-przedsionkowego (naturalnego rozrusznika serca w zatoce prawego przedsionka serca) lub węzła przedsionkowo-komorowego i pęczka Hisa — manifestujących się zaburzeniami rytmu zatokowego lub upośledzeniem przewodnictwa pobudzeń do komór;
sandhi
[sanskr. saṁdhi ‘połączenie’],
językozn. termin przejęty z gramatyki indyjskiej na oznaczenie pewnego typu upodobnienia oraz innych zmian fonetycznych, zachodzących w wygłosie i nagłosie kolejnych wyrazów w zdaniu (sandhi zewnętrzne) lub sąsiadujących morfemów w wyrazie (sandhi wewnętrzne).
złożony narząd zmysłu słuchu i zmysłu równowagi występujący u kręgowców.
anat. zewnętrzne narządy płciowe kobiet i samic ssaków;
autonomia
[gr., ‘samorząd’],
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia