względną

Encyklopedia PWN

prawo nieprawidłowości oświadczenia woli polegające na nienależytym powzięciu decyzji lub wyrażeniu woli bądź na niezgodności między powziętą decyzją a jej wyrażeniem zewn.;
wegetarianizm
[niem. < średniow. łacina vegetarius ‘roślinny’],
jarstwo,
sposób odżywiania się ludzi pokarmami wyłącznie roślinnymi (wegetarianizm absolutny) lub roślinno-nabiałowymi (wegetarianizm względny).
potoczne określenie sił zbrojnych Rosji sowieckiej i ZSRR;
autonomia
[gr., ‘samorząd’],
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
farm. termin używany w celu określenia ułamka dawki leku, która dostaje się do krwi, oraz szybkości, z jaką substancja leczn. pojawia się we krwi.
w archeologii wyróżnia się: chronologię względną — ustalanie kolejności występowania po sobie zjawisk kulturowych (bez możliwości podania ich dat absolutnych) na podstawie m.in. rozwoju form (np.: ceramiki, narzędzi pracy, ozdób), uwarstwienia zabytków w ziemi (stratygrafia archeologiczna) lub metod przyrodniczych (np. dendrochronologii); chronologię bezwzględną (chronologia absolutna) — oznaczanie czasu zjawiska kulturowego w ramach wieków i dziesiątków lat na podstawie przekazów pisanych, importów (głównie monet) i ceramiki, dla okresów dawniejszych za pomocą metod fizykochemicznych (datowanie izotopowe).
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia