teoriopoznawczy

Encyklopedia PWN

alienacja
[łac. alienus ‘obcy’, alienatio ‘wyobcowanie’],
proces, w którym to, co przynależy do istoty człowieka lub stanowi wytwór jego pracy staje się dla niego obce jako samodzielna rzeczywistość; jedna z podstawowych kategorii filozofii G.W.F. Hegla, L. Feuerbacha, K. Marksa.
antropocentryzm
[gr. ánthrōpos ‘człowiek’, łac. centrum ‘środek’],
pogląd uznający człowieka za centrum całej rzeczywistości (przeciwstawny wobec teocentryzmu i kosmocentryzmu), a w wersji umiarkowanej akcentujący wyjątkową pozycję człowieka w świecie.
stanowisko przeciwstawne psychologizmowi, zapoczątkowane w końcu XIX w., a upowszechnione w XX w. (K. Ajdukiewicz, G. Frege, E. Husserl, J. Łukasiewicz, K.R. Popper);
anwiksziki
[sanskr. ānvīkṣikī ‘dyscyplina badawcza’, ‘metodyczna refleksja’],
wczesnoindyjski nurt filoz., z którego ok. II w. n.e. wykształcił się system njaji;
determinizm
[łac. determinare ‘ograniczać’, ‘określać’],
filoz. pogląd, zgodnie z którym zajście każdego zdarzenia (zjawiska) jest wyznaczone jednoznacznie przez zdarzenie (zjawisko) poprzedzające je w czasie; stanowi zasadę wyjaśnienia prawidłowości i przewidywania zdarzeń (zjawisk); przeciwieństwo indeterminizmu.
filoz. kategoria teoriopoznawcza, oznaczająca całokształt procesu postrzegania rzeczywistości lub ogół postrzeżonych faktów;
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia