Chagall Marc, Kobieta brzemienna
 
Chagall Marc, Kobieta brzemienna
autor — Marc Chagall
data powstania — 1913
technika — olej na płótnie
wymiary — 193 × 114,5 cm
miejsce przechowywania — Amsterdam, Stedelijk Museum
Obraz ten wskazywano wielokrotnie jako wyraźny przykład zanurzenia sztuki Chagalla w rosyjskiej tradycji, zwłaszcza związanej z malarstwem ikonowym. Przywołuje ją na myśl centralna pozycja kobiety, stojącej w hieratycznej pozie oraz jej uroczysty, wskazujący gest, a także genialnie prosta idea ukazania jeszcze nie narodzonego dziecka w owalnym obramieniu na tle łona matki, jakby widzianego w rentgenowskim prześwietleniu.
Jednak owa naiwna wizja budowana jest przede wszystkim na wskroś nowoczesnymi środkami, świadczącymi o znajomości awangardowych kierunków początku XX w. Zwraca uwagę odrealniony, ekspresyjnie użyty kolor, zderzenia przedmiotów ukazanych w różnej skali, wprowadzenie elementów irrealnych, jak szybująca po prawej koza czy wyłaniająca się nad dachami domów głowa mężczyzny. Wpływy kubizmu ujawnia zwłaszcza sposób potraktowania tła złożonego z geometrycznych pól, o różnorodnej kolorystyce.
Urodzony w białoruskim Witebsku Chagall, w 1910 trafił do Paryża, gdzie nawiązał kontakt z malarzami i poetami skupionymi wokół Guillaume Apollinaire’a. Nie poddając się stylistycznym modom, stworzył pod wpływem paryskiej sztuki niepowtarzalny styl, tematycznie związany z prowincjonalnym środowiskiem rosyjskich Żydów i ich zwyczajami. Fantazja Chagalla, jego wiara w przenikanie się duchowego i realnego świata zbliżała go niekiedy do surrealizmu, obca jednak temu kierunkowi była jego pogoda ducha i żywiołowa witalność, łączona z rodzinnymi korzeniami, zanurzonymi w religijności chasydzkiej. Związany z wieloma środowiskami i wybitnymi artystami swojej epoki Chagall — nie poddając się klasyfikacji i czerpiąc z wielu rozwiązań formalnych epoki — użył ich w swoich obrazach jako środków wyrazu emocji i osobistych doświadczeń. Dzięki temu zyskał wielkie uznanie jako jeden z nielicznych artystów przywracających malarstwu prawdziwą poezję.
Katarzyna Nowakowska-Sito
zgłoś uwagę
Ilustracje
Chagall Marc, Kobieta brzemienna, 1913 — Stedelijk Museum, Amsterdamfot. J. Kilian/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia