Amorgos

fot. Maciej Jędrusik/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Amorgos — wyspa wielkiego błękitu

rodzaj — wyspa

nazwa — Amorgos, gr. Αμoργóς

państwo — Grecja

położenie — Morze Egejskie, archip. Cyklady

powierzchnia — 121 km²

Na tę położoną na wschodnim skraju archipelagu Cyklady wyspę turyści przybywają od niedawna. I warto, bowiem krajobraz Amorgos porusza. To jedna z najpiękniejszych pod względem krajobrazu wysp archipelagu. Niewielka gęstość zaludnienia i późne włączenie wyspy w sferę zainteresowań biur podróży sprawiło, że środowisko przyrodnicze jest na niej niemal dziewicze. Wody oblewające Amorgos są błękitne, czyste i przejrzyste, sprzyjające amatorom nurkowania. Białe kopuły znaczą na wzniesieniach monastery i kościoły. Na wyspie jest ich ponad 30, spośród których najwspanialszy to wykuty w pionowej ścianie skalnej monaster Hozoviotissa (ok. 800 n.e.). Na północy ciekawym obiektem jest kościół Św. Jana Teologa, zbudowany na fundamentach z V w. n.e. W trzech miejscach wyspy odkryto ślady kultury antycznej, a w Horze zachowały się ruiny zamku Wenecjan i akweduktu.

Zajmująca 121 km² Amorgos jest siódmą pod względem wielkości wyspą Cyklad. Układ rzeźby terenu wykształcił dwa względnie niezależnie od siebie ośrodki: Katapolę i Egiali. Ważniejszym jest Katapola. Zaplecza obu są słabo zaludnione. Więcej osiedli znajduje się we wznoszących się na ponad 800 m n.p.m. (Kroukellos, 821 m n.p.m) górach wokół Egiali. Są one osiągalne często tylko pieszo lub na osłach.

Tradycyjnym zajęciem ludności pozostaje budowa łodzi i rybołówstwo. Rolnictwo nie znajduje na górzystej wyspie dobrych warunków do rozwoju. Większość produktów rolniczych i połowów jest spożywana na miejscu. Turystyka zaczęła się rozwijać na większą skalę dopiero w drugiej połowie lat 90. Na jej rozwój istotny wpływ miał film Wielki błękit, dzięki któremu Amorgos jest szczególnie popularna wśród Francuzów i Włochów, a niektóre zakątki Katapoli noszą nazwy związane z filmem (np. Bulwar Wielkiego Błękitu).

Maciej Jędrusik

Amorgos, wyspa na Morzu Egejskim w archipelagu Cyklad (Grecja)