wspólnota

wspólnota,

socjol. typ grupy (zbiorowości) społecznej o silnej więzi wewnętrznej, której podstawą są nie tyle świadomie wytknięte cele, ile czynniki emocjonalne, mające źródło w tradycji, obyczaju, wartościach, poczuciu obowiązku wobec grupy itp.;

wspólnota stanowi w pol. nomenklaturze socjologicznej odpowiednik typu zbiorowości określonej 1887 przez niemieckiego socjologa, F. Tönniesa, mianem Gemeinschaft; Tönnies opisywał ten typ zbiorowości, przeciwstawiając go typowi nazwanemu przez siebie Gesellschaft (zrzeszenie), a opartemu na więzi interesu. Więź społeczna charakterystyczna dla wspólnoty powstaje na podstawie 3 rodzajów osobistych stosunków społecznych: rodzinnych, sąsiedztwa oraz przyjaźni wynikającej z podobieństwa cech sytuacji życiowej; członków wspólnoty w przeciwieństwie do członków zrzeszenia charakteryzuje silniejsze poczucie identyfikacji z grupą, czemu sprzyja zaspokajanie przez nią zróżnicowanych potrzeb; głównie jednak wspólnota jest ukierunkowana na podtrzymywanie i pogłębianie stosunków międzyludzkich oraz integracji społecznej; władza, organizacja społeczna, komunikacja, kontrola społeczna mają we wspólnocie najczęściej charakter nieformalny; wiele koncepcji socjologicznych określa współczesność jako okres kryzysu więzi wspólnotowych, co ma następstwa w sferze wychowania i współżycia społecznego.