technologia chemiczna

technologia chemiczna,

dyscyplina nauk. o procesach wytwarzania produktów w wyniku przemian chem., fizykochemicznych i zawartości energii, w których następuje zmiana składu i właściwości wyjściowych surowców;

przedmiotem t.ch. jest proces technol.-chem. stanowiący realizację koncepcji chem. i techn., zwykle w skali przem., i obejmujący: chemizm, kinetykę, termodynamikę, dobór materiałów, aparatury, procesy sterowania i automatyzacji, analizę procesową, projektowanie procesowe, warunki realizacji, z uwzględnieniem ekonomiki, bezpieczeństwa, rozwoju proekol. i in. Na podstawie mat. modeli fizykochemicznych reakcji oraz procesów przenoszenia ciepła, masy i pędu t.ch. określa sposoby prowadzenia procesów technol. najmniejszym nakładem środków i ustala warunki, jakie należy zachować, by to osiągnąć. Rozróżnia się t.ch.: org., nieorg., polimerów, ropy naftowej, nawozów sztucznych i in.

Szybki rozwój t.ch. datuje się od pocz. XX w.; wielki wkład wnieśli tu: F. Haber i C. Bosch (Habera i Boscha metoda), W.F. Ostwald (Ostwalda metoda), H. Goldschmidt (przem. produkcja chromu), S. Lebiediew (przem. metoda otrzymywania syntet. kauczuku w wyniku polimeryzacji butadienu), W. Reppe (nowe metody katalitycznej syntezy acetylenu pod wysokim ciśnieniem), K. Ziegler i G. Natta (Zieglera i Natty katalizatory); w Polsce zaś m.in.: I. Mościcki, W. Świętosławski, J. Zawadzki, S. Pilat, S. Bretsznajder i T. Hobler