sygnalizacja

sygnalizacja

[łac. signalis ‘dający znak’],

telekom. dziedzina telekomunikacji obejmująca jednokierunkowe przekazywanie sygnałów (opt., akustycznych) o umownym znaczeniu.

S. dzieli się na ręczną (sygnały są nadawane ręcznie) i automatyczną (sygnał powstaje w sygnalizatorze, zwykle przetworniku elektroakustycznym lub elektrooptycznym). W zależności od przeznaczenia urządzeń sygnalizacyjnych rozróżnia się m.in.: s. alarmową (sygnalizacja pożarowa, w której do centrali docierają sygnału z czujek pożarowych; alarmowe systemy np. w samochodach) i s. informacyjną (przeznaczoną do przesyłania krótkich, z góry ustalonych rodzajów wiadomości, np. podczas akcji poszukiwania osób), a także: s. ruchu (np. s. ruchu drogowego lub sygnalizacja kol. ściśle związana ze sterowaniem ruchem kolejowym), sygnalizację morską i in. Przekazywanie, np. do centrum kontrolnego procesu technol., meldunków o stanie obiektów znajdujących się na odległych od centrum stanowiskach oraz sygnałów alarmowych jest zw. s. zdalną lub telesygnalizacją.

S. może również pełnić funkcje pomocnicze, np. w energetyce lub łączności. Bardzo ważnym rodzajem takiej s. jest s. telekomutacyjna. Jest to wymiana pomiędzy ogniwami sieci telekomunikacyjnej informacji (wiadomości sygnalizacyjnych) związanych z zestawianiem i rozłączaniem połączeń, sterowaniem tymi połączeniami, zarządzaniem siecią itp. Ze względu na obszar zastosowania rozróżnia się telekomutacyjną s. abonencką (wymiana informacji pomiędzy centralą telekomunik. a urządzeniem abonenta, np. telefonem, urządzeniem telefaksowym, dalekopisem) i s. międzycentralową (wymiana informacji pomiędzy centralami telekomunik.). Ze względu na powiązanie kanałów sygnalizacyjnych i informacyjnych rozróżnia się s. skojarzoną z kanałem, w której każdemu kanałowi informacyjnemu przydziela się oddzielny kanał sygnalizacyjny, oraz s. scentralizowaną, zw. też s. we wspólnym kanale, w której jeden kanał sygnalizacyjny obsługuje wiele kanałów informacyjnych (np. SS7). Każdy system s. telekomutacyjnej zawiera zbiór informacji do przekazania, zbiór sygnałów elektr. dyskretnych, przyporządkowanych tym informacjom, oraz zbiór procedur przekazywania informacji. Zbiór informacji zależy od obszaru zastosowania s.; np. w s. abonenckiej w sieci telefonicznej przekazuje się m.in. informacje: o podniesieniu mikrotelefonu abonenta, numerze abonenta wywoływanego, wywołaniu żądanego abonenta, rozłączeniu (telefonia, telefoniczny aparat).

Mirosława Pawlaczyk