sinice

sinice, Cyanoprokaryota, dawniej Cyanophyta, Cyanophyceae, Cyanobacteria,

grupa (dawniej gromada) prokariotycznych glonów rozprzestrzenionych na całej Ziemi, mających cechy zarówno bakterii, jak i roślin fotoautotroficznych (autotrofizm), należących do królestwa Monera.

W cytoplazmie sinic występują rozproszone barwniki fotosyntetyzujące — chlorofil a, β-karoten i fykobilina, nadające im barwę od niebieskiej do czerwonej, zwykle niebieskozieloną; rozmnażanie tylko wegetatywne — przez podział komórek lub plech, endo- lub egzospory bądź przetrwalniki. Sinice są uważane za najstarsze organizmy kopalne, znane już z prekambru (stromatolit); współcześnie jest znanych ok. 2 tys. gatunków zebranych w ok. 150 rodzajów; żyją w wodach (zwłaszcza słodkich), glebie i in. wilgotnych siedliskach (m.in. w śniegu i termach do 90°C), niektóre endofityczne; przeważnie fotoautotrofy, przy niedostatku światła mogą pobierać związki organiczne, a niektóre gatunki (bezbarwne, dawniej uważane za bakterie siarkowe) są chemoautotrofami; ponad 20 gatunków (z rodzajów anabena, trzęsidło i in.) ma zdolność przyswajania wolnego azotu. Sinice mają duże znaczenie w przyrodzie jako organizmy pionierskie oraz ze względu na obfitość występowania; jednak przez masowy rozwój i rozkład mogą doprowadzić do niekorzystnego ubytku tlenu rozpuszczonego w wodzie; niektóre gatunki mogą działać toksycznie na zwierzęta; zakwity sinic wskazują na nadmierną żyzność jezior (eutrofizacja). Sinice są hodowane na polach ryżowych w celu użyźniania gleb i w masowych kulturach (Spirulina) jako źródło białka i in. biologicznie wartościowych substancji.