ród

ród,

etnogr., socjol. grupa społ. oparta na więzi krwi, obejmująca pewną liczbę rodzin wywodzących swe pochodzenie (rzeczywiste bądź symbol.) od wspólnego przodka, mających wspólną nazwę (nazwisko, herb).

Generalna cecha rodu, jaką jest pochodzenie od wspólnego przodka powoduje, iż ród musi być grupą, czyli określającą pochodzenie swoich członków wg jednej zasady (patrylinearności lub matrylinearności); organizacja rodowa była powszechną formą organizacji wielu społeczeństw niecywilizowanych i przedindustrialnych, wiązała ludzi dalszych stopni pokrewieństwa we wspólnotę prawno-ekon., a ród stanowił podstawową komórkę społeczeństwa. Z reguły ród charakteryzowała egzogamia, która stwarzała podstawy do formowania się więzi międzyrodowych. Wraz z rozwojem społ. podziału pracy, wymiany i własności prywatnej rozpoczął się proces rozkładu organizacji społ. opartej na rodzie i zastępowanie jej przez organizację społ. opartą na więzi terytorialnej (wspólnota gminna); z upadkiem organizacji rodowej wiązało się powstanie społeczeństwa zhierarchizowanego. Organizacja rodowa, znana historycznie prawie wszystkim ludom świata, nie występowała jedynie u niektórych ludów zbieracko-łow. (np. Semangowie, Pigmeje, Buszmeni). W Europie w okresie feudalizmu rody występowały wśród rycerstwa (ród rycerski); przeżytkiem organizacji rodowej były do XIX w. klany.