pól popielnicowych kultury

pól popielnicowych kultury,

archeol. krąg kultur rozwijający się w środkowej i młodszej epoce brązu, na niektórych terenach także we wczesnej epoce żelaza (XV–IV w. p.n.e.), zajmujących rozległe obszary w środkowej i zachodniej Europie — między Bałtykiem na północy i Płw. Bałkańskim na południu, Karpatami na wschodzie i Katalonią na zachodzie;

do kręgu tego należą: pilińska kultura, łużycka kultura oraz kultury: środkowodunajska pól popielnicowych, południowoniem., tyrolska, dolnoreńska, fr.-katalońska; osiedla otwarte — stałe, często w miejscach z natury obronnych, oraz osady obronne, znane także osiedla palafitowe; gospodarka oparta na uprawie ziemi i hodowli; prężne ośr. metalurgii brązu (m.in. w Alpach); charakterystyczny ciałopalny obrządek pogrzebowy popielnicowy z b. dużymi płaskimi cmentarzyskami (stąd nazwa kultury) — rzadziej spotyka się groby bezpopielnicowe, a od czasu do czasu także szkieletowe; w niektórych rejonach groby popielnicowe przykryte dużymi kurhanami i okazale wyposażone; ceramika bogata pod względem form i ornamentów — naczynia wazowate (najczęściej dwustożkowate), kubki, naczynia baniaste i jajowate, misy, czerpaki, dzbany i pucharki zdobione szerokimi, ukośnymi żłobkami, żłobkami pionowymi i poziomymi, meandrami, grupami linii poziomych i ukośnych, zakreskowanymi trójkątami, rzadko ornamentami figuralnymi i scenami narracyjnymi; wyroby z brązu: miecze, noże, sierpy, groty oszczepów, brzytwy, siekierki, szpile, zapinki, bransolety, klamry do pasa, guzki, wisiory, szczypczyki, naczynia, części rzędu końskiego pochodzenia kimeryjskiego; znane też wyroby z żelaza; elementy kręgu pól popielnicowych kultury przeniknęły do północnej Italii i południowej Anglii.