panniculitis

panniculitis

[łac.],

med. stan zapalny tkanki tłuszczowej;

grupa chorób obejmujących zmiany o rozmaitej etiologii, patogenezie i obrazie klinicznym; wśród czynników wywołujących panniculitis wymienia się m.in.: niską temperaturę, urazy, leki, zapalenie trzustki, niedobór α1-antytrypsyny, zapalenie naczyń krwionośnych. Wyróżnia się kilka zespołów chorobowych panniculitisu: zespół Pfeifera–Webera–Christiana, który polega na ostrym zapaleniu tkanki tłuszczowej, z nawracającą gorączką, osłabieniem, bólami stawowymi i obecnością guzków podskórnych pokrytych zaczerwienioną i obrzękniętą skórą; zmiany chorobowe najczęściej są zlokalizowane na kończynach dolnych i na ogół nie rozmiękają; mogą ustępować i nawracać, pozostawiając zaniki tkanki podskórnej; zespół Rothmanna–Makaia jest zbliżony w obrazie klinicznym, nie towarzyszą mu gorączka ani objawy ogólne; przebieg obu chorób przewlekły. Panniculitis wywołany środkami chem. może występować nawet 20 lat po kosmetycznym, miejscowym wstrzyknięciu silikonu i parafiny. Panniculitis z przyczyn metabolicznych stwierdza się u noworodków, u których trudny, długotrwały, w zimnym otoczeniu poród spowodował niski poziom nienasyconych kwasów tłuszczowych w skórze (narażone na zmiany są gł. pośladki, uda, barki). Przyczyną panniculitisu może być także zapalenie trzustki i rak trzustki; zwiększające stężenie enzymów lipolitycznych w surowicy krwi, lipazy i amylazy prowadzą do martwicy i rozpadu tkanki tłuszczowej z powstaniem miejscowego stanu zapalnego, bolesnych guzków w tkance podskórnej, gorączki. Panniculitis stwierdza się w alergicznym zapaleniu żył, guzkowym zapaleniu tętnic, zakrzepowym zapaleniu żył, chorobach tkanki łącznej, w tym w toczniu rumieniowatym i twardzinie. Leczenie skomplikowane, zależne od rodzaju i przyczyny choroby.