okupacja
[łac.]:
okupacja
Encyklopedia PWN
1) Okupacja wojenna, czasowe zajęcie przez siły zbrojne państwa wojującego części lub całości terytorium przeciwnika i ustanowienie tam faktycznej władzy. Przepisy prawne dotyczące okupacji wojennej są zawarte gł. w haskim regulaminie z 1907, w genewskiej konwencji z 1949 o ochronie osób cywilnych podczas wojny (genewskie konwencje i protokoły); wg nich: okupant nie nabywa suwerenności nad zajętym obszarem, obowiązuje na nim w zasadzie dotychczasowe ustawodawstwo, które okupant może zmienić, ale w zgodzie z wymaganiami prawa międzynar., ludność tego obszaru zachowuje posiadane obywatelstwo; okupantowi nie wolno w szczególności: powoływać kolaboracyjnych organów władzy, zmuszać ludności do składania mu przysięgi na wierność, stosować zbiorowej odpowiedzialności, wywozić przymusowo ludności na obce terytorium, konfiskować własności prywatnej. Przepisy te były w czasie II wojny światowej wielokrotnie gwałcone przez Niemcy i ZSRR, m.in. na terytorium Polski. Odpowiedzialność okupanta niem. została określona w deklaracji moskiewskiej z 1943, porozumieniu londyńskim z 1945 w sprawie ścigania i karania gł. przestępców wojennych oraz konwencji z 1948 w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa. , Polska (Historia).
2) Okupacja pokojowa, czasowe zajęcie przez siły zbrojne terytorium obcego państwa, niekoniecznie w wyniku działań wojennych, mające na celu zabezpieczenie określonych praw i interesów państwa okupującego, np. przewidziane w traktacie wersalskim 15-letnie okupowanie terytorium niem. na zachód od Renu.
