obrona Warszawy

obrona Warszawy 1939,

podczas kampanii wrześniowej działania mające na celu obronę miasta początkowo przed atakami lotnictwa niemieckiego, a następnie niemieckich wojsk lądowych.

Wobec zagrożenia Warszawy utworzono 3 IX 1939 Dowództwo Obrony Warszawy, 6 IX nastąpiła ewakuacja władz państwowych i wojskowych, 7 IX powołano Komisariat Cywilny przy Dowództwie Obrony Warszawy, a komisarzem cywilnym został S. Starzyński, który kierował cywilną obroną miasta; 9 IX przystąpiono do formowania Robotniczych Brygad Obrony Warszawy; 10 IX załoga obrony Warszawy weszła w skład nowo utworzonej Armii „Warszawa” (dowódca gen. J. Rómmel). Po niepowodzeniu szybkiego zdobycia Warszawy wojska niemieckie okrążyły i zablokowały miasto (15 IX). Siły broniące stolicy (ok. 2 dywizje piechoty, 64 działa i 36 czołgów) zostały wzmocnione m.in. przez resztę rozbitych w bitwie nad Bzurą jednostek armii „Poznań” i „Pomorze”. W okresie końcowym Warszawy broniło ponad 100 tysięcy żołnierzy, siły niemieckie bezpośrednio przeznaczone do natarcia na miasto liczyły 8 dywizji piechoty, wspartych artylerią i lotnictwem; w kolejnych natarciach Niemcy nie odnieśli powodzenia, jednak wobec braku wody, żywności, amunicji oraz w związku z ciężką sytuacją ludności cywilnej zaprzestano oporu i 28 IX Warszawa skapitulowała.