nietoperze
 
Encyklopedia PWN
nietoperze, rękoskrzydłe, Chiroptera,
jedyny rząd ssaków łożyskowych zdolnych do aktywnego lotu, blisko spokrewniony z owadożernymi;
ponad 1000 gatunków (w Polsce 22 gatunki); masa ciała i rozpiętość skrzydeł nietoperzy waha się od 1,5–2,5 g i ok. 15 cm (ryjkonos malutki, Craseonycteris thonglongyai) do 1,5 kg i 1,7 m (kalong); powierzchnie lotne tworzą elastyczne błony skórne rozpięte między bokami ciała a kończynami przednimi (o bardzo wydłużonych kościach długich, zwłaszcza palców; kciuk wolny) i tylnymi (stopa wolna), u niektórych ciągnące się aż do ogona (u tych podpierana dodatkowo przez wyrostek kości piętrowej, zwany ostrogą); tryb życia nocny lub zmierzchowy; bardzo dobrze rozwinięty zmysł słuchu, w orientacji przestrzennej większość nietoperzy posługuje się rodzajem echolokacji — wysyłają ultradźwięki o częstotliwości 20–150 kHz (maksymalnie 212 kHz); gatunki strefy umiarkowanej zapadają w sen zimowy bądź wędrują na południe; zamieszkują wszystkie kontynenty, prócz Antarktydy; rozróżnia się 2 podrzędy: Megachiroptera z 1 rodziną rudawkowatych, ok. 170 gatunków (rudawka malajska — rozpiętość skrzydeł do 1,5 m), roślinożerne, o tępych zębach, strefa tropikalna Starego Świata, oraz Microchiroptera z 17 rodzinami, ok. 835 gatunków, zwykle o dużych uszach, ostrych zębach; zjadają duże ilości owadów (pożyteczne), inne żywią się krwią (wampiry) lub owocami, kosmopolityczne, obejmują m.in. mroczkowate i liścionosy; w Polsce wszystkie nietoperze są chronione.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Kalong fot. M. Dzwonkowska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Mroczek późny, Eptesicus serotinusfot. A. Tabor/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Gacek wielkouch fot. S. Wąsik/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia