monocentryzm
 
Encyklopedia PWN
monocentryzm
[gr. mónos ‘jedyny’, kéntron ‘środek koła’],
zasada organizacyjna życia społecznego, zgodnie z którą więzi społeczne i funkcje kierownicze są skoncentrowane wokół jednego ośrodka koordynacyjnego, regulującego formy funkcjonowania różnych sfer życia społecznego i narzucającego obowiązujące w nich wartości;
przeciwieństwo policentryzmu. Monocentryczny porządek społeczno-polityczny charakteryzują następujące zjawiska: ośrodek kierowniczy sprawuje władzę wyłączną i niepodzielną, a przynajmniej dominuje politycznie i ideologicznie; oficjalnie obowiązuje lub w praktyce przeważa paternalistyczny (paternalizm) wzorzec stosunków między rządzącymi i kierującymi a podporządkowanymi jednostkami, grupami, społecznościami; za gwarancję słuszności i skuteczności kierowania uznaje się społeczną (np. etniczną, rasową, wyznaniową) i ideologiczną jednorodność, a nawet jednolitość układu władzy; logika systemu prawnego i bieżące funkcjonowanie instytucji prawnych są podporządkowane nienaruszalnym ideologicznym założeniom i politycznym dyrektywom centralnych ośrodków władzy; brak realnych — niezależnych od organów władzy i sił rządzących — gwarancji praw i interesów. Monocentryczny wzorzec ładu społecznego, zwykle powiązany z biurokratyzmem, jest typowy dla systemów autorytarnych (autorytaryzm) oraz totalitarnych (totalitaryzm).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia