megality

megality

[gr. líthos ‘kamień’],

archeol. nazwa po raz pierwszy wprowadzona 1849 przez A.H. Herberta na określenie obiektów stawianych z wielkich kamieni;

wyróżnia się: menhiry, kręgi kam., alignement, trylity oraz groby megalityczne (dolmeny, groby korytarzowe, skrzyniowe, w obstawach kam., pod pojedynczymi głazami eratycznymi, tzw. allée couverte); w Polsce — tzw. grobowce kujawskie z kam. obstawą i nasypem ziemnym (dł. do ok. 150 m, szer. 6–15 m, wys. części czołowej ok. 3 m); groby megalityczne w niektórych regionach występują łącznie z kręgami kam. lub menhirami; najstarsze megality odkryto w zachodniej i południowej Francji oraz w Anglii (datowane na pocz. IV tysiącl. p.n.e.), później przez resztę neolitu i początki epoki brązu rozpowszechniły się w prawie całej zachodniej, północnej i południowej Europie, Afryce, Azji, obu Amerykach, Australii oraz wyspach Oceanu Spokojnego; najmłodsze konstrukcje megalityczne wzniesiono w Anglii i Irlandii (ok. 100 n.e.).

Bibliografia

Z. KRZAK Megality, Warszawa 1994.

Avebury, megality, ok. 2000 p.n.e.

Krąg kamienny i dolmen na terenie Carrowmore Megalithic Cemetery (Irlandia)

Megality w Carnac (Francja)