maraton

maraton, bieg maratoński,

bieg na dystansie 42,195 km.

Rozgrywany od pierwszych nowoż. igrzysk olimpijskich (1896, trasa Maraton–Ateny, zwycięzca — Grek S. Luis); wprowadzony do programu igrzysk olimpijskich (pomysłodawca — fr. filolog M. Bréal) dla uczczenia pamięci gr. żołnierza Filippidesa, który wg legendy przybiegł do Aten, w pełnej zbroi, z wieścią o zwycięstwie Greków nad Persami pod Maratonem (490 p.n.e.) i padł martwy z wycieńczenia; od 1934 maraton jest w programie mistrzostw Europy; 1984 włączony do kobiecego programu igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata; od 1924 rozgrywany na mistrzostwach Polski. Odbywają się też tzw. biegi maratońskie uliczne — imprezy o charakterze masowym; do największych należą m.in.: bostoński (od 1897), nowojorski (od 1970), londyński, rotterdamski, berliński; startuje w nich po ok. 20 tys. osób; od 1978 jest organizowany w Warszawie Maraton Pokoju, którego inicjatorem był T. Hopfer. Do najwybitniejszych maratończyków należą: H. Kolehmainen (Finlandia), E. Zatopek (Czechy), Abebe Bikila (Etiopia), W. Cierpinski (Niemcy); 1991 Polka W. Panfil zdobyła mistrzostwo świata.