lobby

lobby

[ang. lobby ‘korytarz’, ‘westybul’, ‘hol’],

termin, który pojawił się w XVII-wiecznej Anglii, gdy w korytarzach parlamentu politycy dyskutowali nad kwestiami politycznymi, uwzględniając niejednokrotnie wnioski i petycje osób wpływowych, zainteresowanych treścią konkretnych rozstrzygnięć.

Współcześnie są stosowane 2 terminy: lobbying i lobby Lobbying oznacza wywieranie wpływu przez grupy interesu i jednostki na treść decyzji publicznych; w węższym znaczeniu oznacza wywieranie presji politycznej na deputowanych zasiadających w parlamencie, zarówno przez grupy interesu i indywidualne osoby, jak i przez samych deputowanych, i to niekoniecznie w czyimś imieniu. Lobby jest synonimem grupy interesu, która dąży do uzyskania wpływu na treść rozstrzygnięć publicznych (np. lobby farmerskie, górnicze). Lobby w węższym znaczeniu, kojarzonym przede wszystkim z tradycją funkcjonowania Kongresu USA, dotyczy układu powiązań instytucjonalnych, w ramach których lobbysta, na zlecenie grupy interesu, podejmuje działania mające na celu wywarcie wpływu na treść decyzji legislacyjnych. W niektórych krajach (np. w USA, Kanadzie) praktyki lobbystyczne podlegają regulacjom prawnym, które obejmują m.in. wymóg rejestracji lobbystów, deklarowanie osiąganych zarobków, przedkładanie okresowych sprawozdań z działalności. Instytucjonalizacja prawna lobby to próba uczynienia bardziej przejrzystymi relacji między interesami sektoralnymi a sferą działań legislacyjnych (np. wykluczenie niebezpieczeństwa korupcji czy też praktyk klientelistycznych). Od połowy lat 80. rozwija się lobbying w UE, co znajduje wyraz m.in. we wzroście liczby grup interesu o zasięgu europejskim (tzw. eurogrupy), liczby profesjonalnych lobbystów, finansowych konsultantów, firm prawniczych, ulokowanych w Brukseli. Istota tzw. eurolobbyingu polega na bezpośrednim oddziaływaniu zainteresowanych podmiotów na instytucje Unii z pominięciem struktur krajowych.

Bibliografia

S. Ehrlich Władza i interesy , Warszawa 1974;

Lobbying in the European Community, ed. S. Mazey, J. Richardson, Oxford 1993;

A. Heywood Politics, London 1998.