komisje porządkowe cywilno-wojskowe,
organa administracji terenowej 1789–95;
komisje porządkowe cywilno-wojskowe
Encyklopedia PWN
działały w województwach, ziemiach i powiatach, zajmowały się sprawami gospodarczymi (m.in. opieką nad rzemiosłem i handlem, komunikacją, poborem podatków), wojskowymi (m.in. poborem rekrutów, kwaterunkiem), policyjnymi (głównie kontrolą ludzi luźnych), oświatowymi oraz opieką społeczną; składały się z co najmniej 15 (w Wielkim Księstwie Litewskim) lub 16 (w Koronie) członków, wybieranych na 2 lata spośród miejscowej szlachty; z urzędu wchodzili do nich niektórzy urzędnicy ziemscy, a od 1791 także 3 mieszczan; ogółem powstało 49 komisji w Koronie i 26 w Wielkim Księstwie Litewskim; zlikwidowane 1792, organizowano je ponownie po wybuchu powstania kościuszkowskiego 1794.
