jajnik

jajnik,

gonada żeńska, najczęściej parzysta, rzadziej pojedyncza (np. u ptaków z wyjątkiem drapieżnych) lub zwielokrotniona (np. u niektórych wirków, bezczaszkowców);

zawiera pierwotne żeńskie komórki płciowe, z których, w wyniku oogenezy, powstają oocyty przekształcające się w komórki jajowe; u ewolucyjnie wyższych zwierząt (stawonogów, kręgowców) i u człowieka jajnik wytwarza także żeńskie hormony płciowe; jajniki kobiety mają kształt owalny, dł. 2–5 cm, grub. ok. 1 cm, są położone wewnątrzotrzewnowo, po bokach jamy miedniczej; podobnie jak u wszystkich kręgowców nie są połączone bezpośrednio z jajowodem; cyklicznie, co okło 1 mies., podczas jajeczkowania, jeden z dwu jajników pęka i wydala oocyt do lejka jajowodu. Zapalenie jajników odosobnione występuje rzadko, częściej łącznie z zapaleniem jajowodów (przydatki); guzy jajników: złośliwe lub niezłośliwe, mogą wykazywać czynność hormonalną; początkowo przebiegają bezobjawowo, później bóle w jamie brzusznej, wzdęcie, nieprawidłowe krwawienie; uszypułowane mogą ulegać skrętowi, co powoduje ostry ból i objawy wstrząsu; leczenie operacyjne.