inspekcja pracy,
polityka społ. organ upoważniony do sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, zwłaszcza nad warunkami pracy oraz bezpieczeństwem i higieną pracy.
inspekcja pracy
Encyklopedia PWN
Ogólne zasady działalności inspekcji pracy i jej zadania określiła 1947 MOP w 2 konwencjach międzynarodowych i zaleceniach uzupełniających.
Początkowo inspekcję pracy zwano inspekcją fabryczną lub przemysłową. Powołano ją wskutek częstego naruszania przepisów o ochronie pracy i licznych wypadków przy pracy. Miała kontrolować przestrzeganie ustawodawstwa normującego pracę kobiet i młodocianych, następnie całokształt ustawodawstwa o ochronie pracy. Pierwsza inspekcja fabryczna (Factory Inspection) powstała 1833 w Wielkiej Brytanii, następne: 1853 w Prusach, 1854–74 na ziemiach polskich w zaborze pruskim i 1854–79 w zaborze austriackim działała pod nazwą Inspekcja Przemysłowa (Gewerbeinspektion); 1874 we Francji i 1882 w Rosji pod nazwą Inspekcja Fabryczna (1885–94 na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim była instytucją skorumpowaną). W II Rzeczypospolitej istniała terytorialna państwowa inspekcja pracy, powołana II 1919 (działała do IX 1939); była kierowana przez Głównego Inspektora Pracy M. Klotta, który podlegał min. pracy i opieki społecznej; w województwach działali inpektorzy okręgowi, którym byli podporządkowani inspektorzy obwodowi. Po II wojnie światowej początkowo powołano inspekcję państwową; 1950 powstała dodatkowo społeczna inspekcja pracy związków zawodowych; 1954 zniesiono państwową inspekcję pracy, a część jej uprawnień przekazano inspekcji pracy związków zawodowych, działającej na zasadzie branżowej; od 1981 działa Państwowa Inspekcja Pracy.
