immunoglobuliny
 
Encyklopedia PWN
immunoglobuliny
[łac.],
Ig, pot. przeciwciała,
specyficzne białka należące do globulin, wytwarzane przez limfocyty B i ich pochodne komórki plazmatyczne;
immunoglobuliny występują zarówno w stanie wolnym (immunoglobuliny krążące znajdują się w surowicy krwi, w płynach tkankowych i na powierzchniach błon śluzowych), jak i związanym (immunoglobuliny związane z limfocytami B stanowią ich swoiste receptory służące rozpoznawaniu antygenów); zdolność wytwarzania immunoglobulin warunkuje powodzenie szczepień ochronnych oraz wytwarzania surowic odpornościowych. Budowa białkowych łańcuchów immunoglobulin przypomina kształt litery Y z 2 łańcuchami ciężkimi H (ang. heavy) biegnącymi od podstawy do końców rozgałęzionych ramion i z równolegle ułożonymi na zewnątrz łańcuchów ciężkich 2 krótszymi łańcuchami lekkimi L (ang. light), lokującymi się wzdłuż rozgałęzionych ramion; pary identycznych pod względem sekwencji aminokwasów łańcuchów ciężkich i lekkich są połączone wiązaniami disiarczkowymi. Bliższe podstawy Y sekwencje łańcuchów ciężkich i lekkich stanowią stały region przeciwciała (tzw. fragment Fc), który określa przynależność do jednej z 5 klas immunoglobulin (IgG, IgA, IgM, IgE, IgD), jednej z 4 podklas IgG i jednej z 2 podklas IgA; poszczególne klasy i podklasy przeciwciał spełniają różne funkcje i wykazują różne powinowactwa lokalizacyjne. Immunoglobuliny należące do poszczególnych klas różnią się między sobą sekwencjami aminokwasów zmiennego fragmentu rozgałęzionych ramion łańcuchów ciężkich i lekkich (tzw. fragmentu Fab) decydującego o właściwościach rozpoznawczych przeciwciała i swoistości reagowania z określonym antygenem. W zależności od skutków reakcji immunoglobulin z antygenem rozróżnia się m.in. precypityny (precypitacja), aglutyniny (aglutynacja), opsoniny, lizyny, antytoksyny; przeciwciała skierowane przeciw własnym antygenom ustroju (autoprzeciwciała) mogą powodować choroby autoagresyjne, a przeciwciała skierowane przeciw innym własnym przeciwciałom (przeciwciała antyidiotypowe) odgrywają ważną rolę w regulacji odpowiedzi immunologicznej. Przeciwciała wytwarzane przez dany klon limfocytów B to przeciwciała monoklonalne; przeciwciała różnych klas i podklas krążące w płynach ustrojowych stanowią poliklonalne mieszaniny różnych monoklonalnych przeciwciał. Wytwarzane laboratoryjnie i wyznakowane izotopowo, fluorescencyjnie lub enzymatycznie poszczególne przeciwciała monoklonalne znajdują powszechne zastosowanie w badaniach nauk., w immunodiagnostyce a także w immunoterapii.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia