ilustracja książkowa
 
Encyklopedia PWN
ilustracja książkowa,
plast. kompozycja związana z treścią utworu lit., nauk., wydarzenia, artykułu w czasopiśmie itp.; może być włączona do książki, czasopisma i druku okolicznościowego (broszura, ulotka), albo też tworzyć tekę lub zespół luźnych plansz (serie).
Ilustracja książkowa może być zarówno dziełem oryginalnym, jak i reprodukcją malarstwa, rysunku, ryciny lub fotografii. Najwcześniejszą znaną formą ilustracji książkowej są ręcznie wykonywane iluminacje tekstów rękopiśmiennych; pierwsze z nich były znane w staroż. Egipcie (Księga umarłych); ich rozwój od IV w. n.e., łączył się z rozpowszechnieniem użycia pergaminu i trwał przez całe średniowiecze. Wynalazek druku w XV w. spowodował bujny rozkwit ilustracji książkowej. W książce drukowanej była ona wykonywana początkowo w technice drzeworytu, który jako druk wypukły najlepiej łączył się z czcionką. Od poł. XVI w. drzeworyt zastępowano miedziorytem, który stał się podstawową techniką ilustracyjną w XVII i XVIII w. Wiek XIX wprowadził do ilustracji nowe techniki: staloryt, drzeworyt sztorcowy i litografię. Nastąpił okres wielkiego rozkwitu ilustracji książkowej, którą zajmowali się najwybitniejsi artyści, oraz ilustracji prasowej w związku z powstaniem wielu czasopism. W końcu XIX w. zastosowano nowo wynalezione techniki reprodukcji fotomech. (m.in. heliograwiurę, rotograwiurę, offset, światłodruk); zmieniły one oblicze książki ilustrowanej, a w XX w. całkowicie zastąpiły dotychczasowe techniki graficzne, obecnie stosowane jedynie w bibliofilskich ozdobnych wydawnictwach.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Szancer Jan Marcin, ilustracja do księgi XII Pana Tadeusza A. Mickiewicza, wydanie z 1985 roku fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Boska komedia Dantego Alighieri, iluminowana karta w wydaniu z lat 40. XIV w., Wenecja fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Morris William, Burne-Jones Edward Coley, ilustrowana karta The Works of Geoffrey Chaucer, 1896 — W. Morris (bordiury i inicjały), E. Burne-Jones (drzeworyty) fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Szancer Jan Marcin, Brzydkie kaczątko, ilustracja do baśni J.Ch. Andersena, 1957 fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Dante Alighieri, Boska komedia: Szósty krąg piekła, sztych z XV w.fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Corneille Pierre, Cyd albo Roderyk, Komedyja hiszpańska, pierwsza strona tekstu , tłumaczenie J.A. Morsztynafot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Mrożek Sławomir, Słoń, strona tytułowa z ilustracjami J.Mroza, 1957fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia