grenlandzka literatura

grenlandzka literatura,

najstarsza twórczość Grenlandczyków, zachowana w tradycji ustnej — baśnie i legendy, pieśni epickie i liryczne, często o magicznym charakterze, którą zaczęto spisywać w XIX w. (H.J. Rink, W. Thalbitzer, K. Rasmussen).

Najstarszą twórczość Grenlandczyków zachowaną w tradycji ustnej — baśnie i legendy, pieśni epickie i liryczne, często o magicznym charakterze, zaczęto spisywać w XIX w. (K. Rasmussen). W krąg eur. wpływów lit. i kult. wprowadziła Grenlandczyków misjonarska działalność H. Egede. Jego syn, Poul, opracował słownik Dictionarium grönlandica-danica-latinum (1750) i gramatykę języka grenlandzkiego Grammatica grönlandica (1760). Prace językoznawcze kontynuował S. Kleinschmidt. Zaczęły ukazywać się tłumaczenia literatury rel., zwłaszcza psalmów, a także staroisl. sag związanych z Grenlandią, a z czasem współcz. literatury skand. i europejskiej. W 1908, przy udziale Rasmussena, powstało w Kopenhadze grenlandzkie towarzystwo literackie. Za początek współcz. literatury grenlandzkiej uważa się opublikowanie (1914) powieści Singnagtugaq [‘grenlandzki sen’]. Przyrodzie Grenlandii, a także zagadnieniom społ. jest poświęcona poezja liryczna H. Lunda. L.g. rozwija się pod kult. wpływem Danii, pisarze zazwyczaj są dwujęzyczni — tworzą w języku duńskim, jak i w dialekcie grenlandzkim. W swych utworach nawiązują zarówno do odległej historii Grenlandii (F. Nielsen w powieściach Ilissi tassa nunassari ‘to jest wasz kraj’ 1970, poświęconej wędrówkom Inuitów z Kanady do Grenlandii, czy Siulittuutip eqquunnesa ‘proroctwo się sprawdzi’ 1982, o wikińskiej kolonizacji Grenlandii), jak i bliskiej przeszłości (O. Sandgreen, O. Brandt). W twórczości przedstawicieli młodszego pokolenia pisarzy grenlandzkich — A. Petrusen, K. Olsen, H.A. Lynge czy O. Korneliussen dominuje problematyka współcz. — opis polit. i gosp. uwarunkowań statusu Grenlandii, rozwoju nar. tożsamości mieszkańców wyspy a także polit. i kult. związków z Danią. Na Grenlandii działają wydawnictwa, prasa, literaturze są poświęcone audycje radiowe i telewizyjne. W 1975 powstał w Danii grenlandzki teatr pod nazwą Túkak Theater.