galisyjska literatura,
piśmiennictwo Galicii.
galisyjska literatura
Encyklopedia PWN
Pierwszy świetny okres literatury galisyjskiej przypada na XIII w., z którego pochodzą najstarsze zachowane zabytki piśmiennictwa: utwory stu kilkudziesięciu poetów (Pero da Ponte, król Portugalii Don Dinis, król Kastylii Alfons X Mądry), odnalezione i wyd. w XIX w. w 3 cancioneiro (Cancioneiro da Vaticana, Cancioneiro Colocci-Brancuti i Cancioneiro d’Ajuda), obejmowały oprócz poezji lud. przykłady liryki dworskiej pochodzenia prowansalskiego; od końca XIV w. literatura galisyjska mieszała się z kastylijską i od XVI w. zamarła na przeciąg 300 lat. Zainteresowanie przeszłością i językiem Galicii, rozbudzone w XVIII w. pracami ojca M. Sarmiento, nasiliło się w pocz. XIX w., w czasie wojen niepodl. i miało charakter polit. (poezje lud. Os rogos d’un gallego); w poł. XIX w. działalność poetów romant. (J.M. Pintos, F. Añon, A. Camino) oraz zorganizowanie konkursu poet. Xogos floraes (1861) stworzyło klimat sprzyjający rozwojowi poezji — a tym samym całej literaturze galisyjskiej — i pojawieniu się pokolenia wybitnych poetów; tworzyli wtedy: E. Pondal, M. Curros Enríquez oraz R. de Castro, największa poetka Galicii; powieść (V. Lamas Carvajal, M. Valladares) i teatr tego okresu nie osiągnęły poziomu artyst. poezji; w XX w. na uwagę zasługują pisarze R. Cabanillas, E. Blanco Amor, R. Dieste, A. Cunqueiro, C.E. Ferreiro, X. Torres.