dzianina

dzianina,

wyrób włókienniczy powstający w procesie dziania z jednej lub wielu nitek tworzących połączone ze sobą oczka (pętle z nitek);

może mieć postać zwoju lub gotowych wyrobów włók.; zależnie od splotu rozróżnia się dzianiny rządkowe (falowane), tworzone jedną nitką, i osnowowe (kolumienkowe), tworzone wieloma nitkami. Dzianiny mogą być gładkie albo z wzorami (także barwnymi) fakturalnymi lub ażurowymi bądź z okrywą włókienną. Dzianiny są miękkie, elastyczne (rozciągliwe) i przewiewne, mają małą stabilność wymiarów (wykazują kurczliwość lub trwałe wydłużenie); stosowane są na bieliznę, odzież, pończochy, firanki, wyroby dekoracyjne, sieci, filtry, środki opatrunkowe, koronki itp. Dzianiny wyrabiano ręcznie już w starożytności (za pomocą drutów lub szydełka), maszynowo znacznie później. W 1589 duchowny ang. W. Lee zbudował ręczną falowarkę płaską do wytwarzania pończoch ze szwami, w 2. poł. XVIII w. powstały dziewiarskie manufaktury pończosznicze, w których używano mech. falowarek; 1863 Anglik W. Cotton zbudował falowarkę o konstrukcji zbliżonej do obecnie używanych. Znaczący rozwój dziewiarstwa nastąpił w 1. poł. XX w.