drobnomieszczaństwo
 
Encyklopedia PWN
drobnomieszczaństwo,
w historiografii, a częściowo także w socjologii, istnieją 2 różne sposoby definiowania pojęcia „drobnomieszczaństwo”;
historycznie drobnomieszczaństwo wywodzi się ze stanowo-korporacyjnego rzemiosła i handlu, a ukształtowało się w okresie powstawania społeczeństwa kapitalistycznego. Do drobnomieszczaństwa zalicza się właścicieli warsztatów rzemieślniczych i drobnych zakładów usługowych, handlarzy, sklepikarzy, drobnych pośredników, lichwiarzy itp. Zakres terminu drobnomieszczaństwo jest historycznie zmienny. Używano go na określenie drobnomieszczaństwa miejskiego, niekiedy rozszerzano również na drobnotowarowych gospodarzy wiejskich. Współcześnie, historycznie ukształtowaną warstwę poza rolnictwem, wyodrębnioną ze struktury społeczeństwa kapitalist. na podstawie kryterium własności oraz zbliżonych warunków pracy i bytowania określa się mianem klasy średniej. Pojęcie drobnomieszczaństwa jest również używane w formie przymiotnikowej i oznacza wówczas styl życia, mentalność, typ zachowań, sposób myślenia itp., które w całości składają się na określony system kulturowy właściwy zarówno drobnym właścicielom środków produkcji, jak i przedstawicielom innych warstw społecznych. W Polsce w okresie okupacji polityka dyskryminacyjna III Rzeszy wobec ludności pol. i żydowskiej sprawiła, że liczne przedwojenne drobnomieszczaństwo zwłaszcza żydowskie przestało istnieć. Po wojnie od przeł. lat 40. i 50. prowadzono politykę likwidowania firm prywatnych w handlu oraz w przemyśle i zastępowania ich przedsiębiorstwami państw. i spółdz., której celem było eliminowanie drobnomieszczaństwa z życia społ.-gospodarczego.
Bibliografia
M. OSSOWSKA Moralność mieszczańska, Łódź 1956;
S. KOWALSKA-GLIKMAN Drobnomieszczaństwo XIX i XX w., t. 1–3, Warszawa 1983–89.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia