czasopisma naukoznawcze

czasopisma naukoznawcze,

czasopisma poświęcone problematyce naukoznawstwa.

Rozwój cz.n. datuje się na koniec XIX w., kiedy wyłoniła się potrzeba wyodrębnienia z czasopism naukowych ogólnych, problematyki historii i teorii nauki oraz stworzenia czasopism poświęconych teoret. naukoznawstwu. Cz.n. obejmujące również zagadnienia praktycznego naukoznawstwa pojawiły się w latach 60. XX w., kiedy to w większości krajów utworzono ciała rządowe, które zajmowały się polityką nauk., optymalizacją form organizacyjnych instytucji badawczych, finansowaniem i koordynacją badań nauk. i starały się oprzeć swą działalność na racjonalnych podstawach i analizie faktów. Międzynarodową współpracę w dziedzinie teoret. naukoznawstwa koordynuje Międzynarodowa Unia Historii i Filozofii Nauki, której organem jest „Archives Internationales d’Histoire des Sciences”, wyd. od 1947 i „Actes des Congreses Internationales d’Histoire des Sciences”, publikacja międzynar. kongresów historii nauki, które odbywają się co 5 lat. Zagadnieniami praktycznego naukoznawstwa zajmuje się od 1974 Międzynar. Rada Badań Naukoznawczych, której organem jest wyd. przez UNESCO od 1950 rocznik „Science Policy Studies” i kwartalnik „Impact of Science on Society”.

W Polsce systematycznym zagadnieniom naukoznawstwa są poświęcone: „Nauka”, „Organon”, „Zagadnienia Naukoznawstwa” i „Przegląd Informacji o Naukoznawstwie”, wyd. przez PAN od 1964, a historii nauki — „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” oraz „Studia i Materiały z Dziejów Nauki”.

Do ważniejszych zagranicznych periodycznych wydawnictw poświęconych systematycznym problemom naukoznawstwa należą: „British Journal for the Philosophy of Science”, kwartalnik wyd. w Edynburgu od 1950, „Nature”, „Naturwissenschaftliche Rundschau”, „New Scientist”, tygodnik, wyd. od 1960 w Londynie, „Revue de Synthèse”, „Science”, „Scientific American”, tygodnik, wyd. od 1845 w Nowym Jorku oraz „Revista di scienza”, kwartalnik, wyd. od 1907 w Bolonii i Mediolanie.

Do ważniejszych zagranicznych periodyków poświęconych historii nauki i techniki należą: „History of Science”, „Isis” (i suplement do niego pod nazwą „Osiris”, wyd. od 1936 w Brugii), „Journal of the History of Ideas”, „Revue d’Histoire des Sciences et de leurs Aplication” oraz „Trudy Instituta Istorii Nauki i Techniki”, wyd. od 1933 w Moskwie.

Włodzimierz Kryszewski

Bibliografia

Przegląd Informacji o Naukoznawstwie (wydawnictwo ciągłe Ośrodka Informacji i Dokumentacji PAN);

M.J. Fowler A Guide to Scientific Periodicals, ed. 4, London 1996.