ciałko żółte

ciałko żółte,

przekształcony pęcherzyk jajnikowy (Graafa pęcherzyki) ssaków pełniący funkcję gruczołu dokrewnego, wydzielającego progesteron;

powstaje okresowo w każdym cyklu płciowym po wydaleniu jaja z jajnika (jajeczkowanie) przez namnożenie się komórek pęcherzyka jajnikowego; komórki ciałka żółtego u wielu zwierząt i człowieka zawierają żółty barwnik, luteinę — komórki luteinowe; hormon wydzielany w ciałku żółtym, progesteron, wpływa na przygotowanie macicy do implantacji zarodka i w przypadku ciąży warunkuje jej utrzymanie — ciałko żółte ciążowe, długotrwałe, osiągające znaczne rozmiary; gdy nie dochodzi do implantacji zarodka w danym cyklu, powstaje krótkotrwałe ciałko żółte rzekome, u kobiet zw. menstruacyjnym, miesiączkowym, ulegające szybko uwstecznieniu (ciałko białawe) wskutek działania czynnika luteolitycznego wytwarzanego w macicy.