budownictwo

budownictwo:

1) Budownictwo jako dział gospodarki obejmuje wznoszenie, konserwacje, remontowanie i rekonstrukcje budowli; w zależności od przeznaczenia budowli mówi się o budownictwie: ogólnym (w tym budownictwo mieszkaniowe i użyteczności publicznej, np. szkoły, szpitale), przemysłowym, komunikacyjnym (drogowe i kolejowe), sanitarnym (komunalnym), energetycznym, wiejskim, sakralnym, obronnym; w budownictwie współdziałają inwestorzy, projektanci budowli (architekci, konstruktorzy), producenci i dostawcy materiałów i wyrobów budowlanych oraz wyposażenia, wykonawcy budowli, przedsiębiorstwa transportowe, bazy sprzętowo-produkcyjne itp.; właściwe zaprojektowanie budowli pod względem estetyki jest celem architektury, a odpowiednie zaplanowanie zespołów budowli urbanistyki.

2) Produkcja budowlana (budowanie) obejmuje procesy produkcyjne przebiegające w wytwórniach materiałów i elementów budowlanych oraz w bazach i warsztatach wytwórczych oraz procesy budowlane (realizacyjne) przebiegające na placu budowy; kompleksowy proces realizacji określonej budowli obejmuje procesy cząstkowe wykonywane w określonej kolejności, jak: badanie gruntu, sporządzanie dokumentacji technicznej budowli, przygotowanie i uzbrojenie terenu, opracowanie dokumentacji technologiczno-organizacyjnej oraz zagospodarowanie placu budowy, roboty ziemne i fundamentowe, realizacja konstrukcji i stanu surowego budowli, wykonanie instalacji sanitarnych i elektrycznych, roboty wykończeniowe i wyposażeniowe.

3) Technika budowlana jest działem techniki obejmującym metody i sposoby wznoszenia, utrzymania, remontowania i rekonstrukcji budowli. Rodzaj stosowanej techniki budowlanej zależy od stopnia uprzemysłowienia procesów produkcyjnych i realizacyjnych, stymulowanego poziomem ich mechanizacji, automatyzacji i organizacji. W zależności od stopnia uprzemysłowienia i sposobu wykonywania budowli rozróżnia się: tradycyjne techniki murowe (z cegły, pustaków i drobnowymiarowych elementów), techniki monolityczne, wykorzystujące przemysłowo wytwarzaną mieszankę betonową, zbrojenie oraz deskowania, techniki montażu budowli z gotowych prefabrykatów (betonowych, metalowych, drewnianych itp.).

4) Dziedzina wiedzy o projektowaniu i realizacji produkcji budowlanej; w skład jej wchodzą działy dotyczące: budowli (przedmiotu realizacji), technologii produkcji i budowania (sposobu realizacji), mechanizacji i automatyzacji procesów, a także nauki ergologiczne, ekonomika oraz zarządzanie systemami produkcyjnymi. Badania nad postępem w dziedzinie budownictwa prowadzą w Polsce szkoły wyższe oraz wiele instytutów naukowych (np. Instytut Techniki Budowlanej, Instytut Budownictwa Mieszkaniowego). Poszukuje się nowych materiałów i konstrukcji, odznaczających się dobrymi właściwościami technicznymi i ekonomicznymi oraz nadających się do stosowania w budownictwie (np.: tworzywa sztuczne, aluminium, konstrukcje sprężone). Od lat 90. XX w. w budownictwie w Polsce zachodzą duże zmiany. Powstało wiele małych i średnich przedsiębiorstw budowlanych konkurujących o zlecenia robót; zwiększyła się także liczba inwestorów, głównie prywatnych i z samorządu terytorialnego. Coraz większego znaczenia nabiera organizacja i zarządzanie przedsiębiorstwami budowlanymi: strategia działania przedsiębiorstwa (rozwój, analiza rynku, wybór kierunków ekspansji); badanie opłacalności projektów inżynierskich, plany ich finansowania i zwrotu nakładów; organizacja zarządzania konkretnymi projektami (z uwzględnieniem technologii, kosztów, czasu i jakości budowy) — począwszy od projektowania, przez kontrakt, wykonawstwo, nadzór, odbiór obiektu i gwarancję; przepływ informacji w przedsiębiorstwie o stanie realizacji projektu. Obecnie większe zamówienia na roboty budowlane są zwykle zlecane przez publiczne przetargi. Dużą wagę przywiązuje się do racjonalnego wykorzystania ciepła dostarczanego do budynków — w tym celu zwiększa się termoizolacyjność ścian, okien i dachów, odpowiednio kształtuje bryły budynków, zwiększa sprawność instalacji grzewczych; zmienia się również zasady opłat za dostarczone ciepło, m.in. wprowadzając liczniki ciepła. Powstają wyspecjalizowane przedsiębiorstwa zajmujące się zarządzaniem zasobami budowlanymi (sprawdzaniem prawidłowości eksploatacji obiektów, bieżącymi remontami, konserwacją, okresowymi kontrolami). Rozwija się też obrót nieruchomościami, z czym wiąże się duże zapotrzebowanie na usługi w postaci wyceny budynków i oceny ich stanu technicznego. Rozwój elektroniki przyczynił się do powstawania pierwszych budynków inteligentnych — „inteligencja” tych budynków wyraża się przede wszystkim w zainstalowaniu w nim optymalnie dopasowanych do siebie systemów teleinformatycznych (w tym lokalnych sieci komputerowych) i systemów sterowania (automatyki), przesyłających informacje wewnątrz budynku, łączących go z zewnętrznymi sieciami teleinformatycznymi, utrzymujących właściwe warunki klimatyczne oraz gwarantujących bezpieczeństwo ludzi i wyposażenia.

Wieża Eiffla, fragment konstrukcji, Paryż (Francja)

Knossos, fragment pałacu

Abisyńska Wyżyna, tradycyjne okrągłe chaty wiejskie — tukkule (Etiopia)

Eiffel Gustave Alexandre, Wieża Eiffla, Paryż

Sydney, gmach opery

Paryż, katedra pw. Panny Marii (Notre Dame)

Itaipu Binacional, największa na świecie hydroelektrownia (Brazylia/Paragwaj).

Bajda k. Petry, fragment chaty z okresu neolitu preceramicznego (Jordania)

Knossos, pałac (Kreta, Grecja)