azotany(V)

azotany(V), azotany,

pochodne nieorg. (sole) lub org. (estry) kwasu azotowego(V) HNO₃;

sole są substancjami krystalicznymi, na ogół bezb., dobrze rozpuszczalnymi w wodzie; podczas ogrzewania powyżej temp. topnienia rozkładają się z wydzieleniem tlenu — stąd ich właściwości utleniające; estry są bezb. cieczami o przyjemnym zapachu; ich przegrzane pary, zwłaszcza estrów alkoholi polihydroksylowych, mają właściwości wybuchowe. Niektóre azotany — tzw. saletry — są szeroko stosowane jako nawozy mineralne (azotany: amonu, sodu, potasu, wapnia), także jako materiały wybuchowe lub ich składniki (np. nitroceluloza, nitrogliceryna, azotany: amonu, potasu); azotany są także stosowane w lecznictwie (np. nitrogliceryna). Sole występujące w przyrodzie jako minerały (saletra chilijska, saletra indyjska) stanowiły do XX w. jedyny surowiec do produkcji kwasu azotowego(V).