anomalie magnetyczne

anomalie magnetyczne,

geofiz. różnice między polem geomagnetycznym zmierzonym na danym obszarze a polem odniesienia IGRF (International Geomagnetic Reference Field — Międzynarodowe Geomagnetyczne Pole Odniesienia);

jeśli pole obserwowane ma wartość niższą niż IGRF to występuje anomalia magnetyczna ujemna, jeśli wyższą — anomalia dodatnia. Anomalie skorupowe (lokalne) są wywołane głównie przez skały o znacznej pozostałości magnetycznej. Obejmują one na ogół obszary od kilku metrów do kilkuset kilometrów, szczególnie silne są w rejonach obfitujących w rudy żelaza, np. Kurska Anomalia Magnetyczna. Do anomalii skorupowych należą również linearne anomalie oceaniczne; są to obszary o natężeniu pola magnetycznego na przemian wyższym lub niższym od pola odniesienia, usytuowane równolegle do grzbietów śródoceanicznych, symetrycznie względem nich. Przyczyną ich powstania jest wydobywająca się wzdłuż grzbietu lawa, która stygnąc uzyskuje pozostałość magnetyczną w panującym polu geomagnetycznym (normalnym lub odwrotnym), co powoduje powstanie dodatniej lub ujemnej anomalii magnetycznej nad grzbietem śródoceanicznym. Znając wiek skał tworzących kolejne pasy anomalii, można odtworzyć historię ewolucji danego fragmentu skorupy ziemskiej. Istnienie magnetycznych anomalii oceanicznych świadczy o słuszności teorii rozszerzania się den oceanicznych (tektoniki płyt litosfery teoria) oraz o realności inwersji pola geomagnetycznego (magnetyzm ziemski). Anomalie regionalne mają źródło we wnętrzu Ziemi, obejmują obszary rzędu kilku tysięcy km; wyraża je pole niedipolowe, czyli różnica między polem, którego źródłem jest nachylony dipol geomagnetyczny a całkowitym polem geomagnetycznym, którego stanowią 5–10%.

Anomalie magnetyczne oceaniczne. „Zebrowaty” obraz anomalii, symetryczny do grzbietu Reykjanes (część Grzbietu Śródatlantyckiego), na południowy zachód od Islandii; anomalie dodatnie — zaciemnione, stopień zaciemnienia odpowiada wiekowi anomalii (zaznaczonemu na pionowej kolumnie)