Wojwodina
 
Encyklopedia PWN
Wojwodina, serb. Vojvodina, Prowincja Autonomiczna Wojwodina, serb. Autonomna Pokrajina Vojvodina,
prow. w Serbii, na północy kraju, w międzyrzeczu Dunaju, Sawy, Cisy i rz. Begej;
2,0 mln mieszk. (2009); powierzchnia 21,5 tys. km2; stol. Nowy Sad, inne gł. m. i ośr. przem.: Subotica, Zrenjanin. Powierzchnia nizinna urozmaicona wzniesieniami niewysokich gór (Vršačke planine, 641 m, Fruška gora, 539 m), poprzecinana licznymi kanałami żegl. i nawadniającymi (m.in. Kanał Dunaj–Cisa–Dunaj, Kanał Begejski), gł. rz.: Dunaj, Cisa, Temesz; klimat umiarkowany ciepły, kontynent.; W. zamieszkuje 26 narodowości (w tym 65% Serbów i 14% Węgrów); najważniejszy region roln. Serbii; ok. 3/4 pow. zajmują grunty orne; uprawa pszenicy, kukurydzy, buraków cukrowych, słonecznika, ziemniaków, tytoniu, konopi, chmielu, winorośli, warzyw, drzew owocowych; hodowla bydła, trzody chlewnej, owiec i jedwabników; rozwinięte pszczelarstwo; wśród gałęzi przemysłu przetwórczego do najważniejszych należą: przemysł spoż., elektromaszynowy, chem. (farm.), włók. (dywany, firanki), skórz.-obuwniczy, drzewny; niewielkie wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego.
Historia. W IX–XI w. weszła w skład Węgier; od XV w. osadnictwo serb., zwłaszcza po 1690 i 1739; ośr. rel. (patriarchat w Karłowicach), nar. i kult. Serbów; w czasie węg. rewolucji 1848–49 Serbowie proklamowali autonomię Wojwodiny; po upadku rewolucji Habsburgowie utworzyli z ziem Wojwodiny odrębną jednostkę adm., zlikwidowaną na żądanie Węgier 1860; od 1918 w Królestwie SHS (1929–2003 — Jugosławii, od 2003 Serbii i Czarnogórze, od 2006 w Serbii); 1941 okupowaną Wojwodinę podzieliły między siebie Niemcy (Banat), Węgry (Baczka) i Niezależne Państwo Chorwackie (serb. część Sremu); 1944–45 opanowana przez Armię Czerwoną i jugosł. Wojska Narodowowyzwoleńcze; 1945 otrzymała autonomię w składzie rep. serb., rozszerzoną 1974 — W. stała się okręgiem autonom. (jako jeden z członów federacji jugosł.); 1990 straciła ten status; znaczny zakres autonomii W. przywrócono 2002.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia