Trybunał Stanu
 
Encyklopedia PWN
Trybunał Stanu,
niezawisły organ typu sądowego, rozstrzygający sprawy odpowiedzialności osób zajmujących najwyższe stanowiska w państwie za naruszenie konstytucji lub ustaw oraz za niektóre przestępstwa;
w Polsce: 1) Trybunał Stanu w II RP rozpatrywał sprawy dotyczące prezydenta (do 1935) oraz członków rządu postawionych w stan oskarżenia przez sejm za pogwałcenie konstytucji lub ustaw, narażenie państwa na niebezpieczeństwo lub wyrządzenie znacznej szkody jego interesom; składał się z pierwszego prezesa Sądu Najwyższego i członków wybieranych przez sejm i senat spoza swego grona; jedyną sprawą, jaką rozpatrywał, była sprawa min. skarbu G. Czechowicza (1929) o przekroczenia budżetowe; została umorzona; 2) Trybunał Stanu został przywrócony ustawą konstytucyjną z 1982; rozpatruje sprawy o naruszenie konstytucji lub ustaw przez: Prezydenta RP, członków rządu, prezesa NIK, prezesa Narodowego Banku Polskiego, członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych; o przestępstwach Prezydenta RP; o naruszeniu przez posłów lub senatorów zakazów antykorupcyjnych. Trybunał Stanu składa się z przewodniczącego (pierwszy prezes Sądu Najwyższego), 2 zastępców oraz 16 członków (sędziów), wybieranych przez Sejm; może orzec kary: utratę czynnego i biernego prawa wyborczego, zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk, utratę wszystkich lub niektórych orderów, odznaczeń i tytułów honorowych; za czyny mające znamiona przestępstwa Trybunał Stanu wymierza kary przewidziane w ustawach karnych.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia