Traktat północnoatlantycki, ang. North Atlantic Treaty, pot. traktat waszyngtoński,
międzynarodowy układ sojuszniczy podpisany 4 IV 1949 w Waszyngtonie;
Traktat północnoatlantycki
Encyklopedia PWN
obowiązuje bezterminowo od 24 VIII 1949; stał się podstawą funkcjonowania Organizacji Paktu Północnoatlantyckiego (NATO) — państwa-strony T.p. są tym samym członkami NATO; zgodnie z treścią T.p. zobowiązały się do rozstrzygania sporów międzynarodowych środkami pokojowymi i do powstrzymania się od użycia lub groźby użycia siły w sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych; w art. 5. traktatu strony uznawały, że zbrojna napaść na jedno lub kilka z nich będzie uważana za napaść na wszystkie państwa-strony T.p. i zobowiązywały się do natychmiastowego podjęcia akcji („nie wyłączając użycia siły zbrojnej”) dla przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa; za obszar, którego dotyczą te zobowiązania określono terytoria państw członkowskich oraz Morze Śródziemne i Ocean Atlantycki na północ od zwrotnika Raka; jako jedyny organ ustanowiony przez T.p. wymieniono Radę, złożoną z reprezentantów wszystkich państw-sygnatariuszy, która z kolei miała utworzyć organy pomocnicze, w tym zwłaszcza komitet obrony; pierwotnymi sygnatariuszami T.p. było 10 państw zachodnioeuropejskich, USA i Kanada; ob. — 26 państw (w tm Polska od 1999).
