Tarnobrzeski Okręg Siarkowy
 
Encyklopedia PWN
Tarnobrzeski Okręg Siarkowy,
okręg przemysłowy w województwie świętokrzyskim i województwie podkarpackim (głównie w powiecie tarnobrzeskim i powiecie staszowskim), w Kotlinie Sandomierskiej.
Powstał po 1957 w związku z odkryciem 1953 bogatych złóż siarki (zawartość czystej siarki w rudzie powyżej 20%); wydobyciem i przetwórstwem siarki zajmują się Kopalnie i Zakłady Przetwórstwa Siarki „Siarkopol”, obejmujące kopalnie: odkrywkową Machów (ze względu na duże koszty wydobycia i degradację środowiska w likwidacji od 1993), otworową Jeziórko (wydobycie do 2001) i zakłady przetwórcze w Machowie, oraz przedsiębiorstwo Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „Siarkopol” w Grzybowie. Kopalnia otworowa w Grzybowie została postawiona 1993 w stan likwidacji (wyczerpanie się złoża). Obecnie wydobycie prowadzi się (metodą otworową podziemnego wytopu) tylko w złożu Osiek (od 1993). W porównaniu do lat 80. wydobycie siarki spadło 3-krotnie; na rynkach światowych nastąpił 4-krotny spadek cen siarki, zmniejszył się popyt na siarkę kopalnianą (udział siarki rodzimej w światowej produkcji siarki zmalał do ok. 3%, 2001) — 3/4 światowej produkcji siarki pochodzi z odsiarczania ropy naftowej, załamał się rynek wschodni (o 50% spadł eksport nawozów sztucznych). Głównym ośrodkiem mieszkaniowym, dyspozycyjnym i usługowym jest Tarnobrzeg. Górnictwo siarki, zwłaszcza metodą odkrywkową, powoduje duże zmiany w środowisku; na terenie Tarnobrzeskiego Okręgu Siarkowego wydzielono Tarnobrzeski Obszar Ekologicznego Zagrożenia. Również likwidacja kopalni odkrywkowej niesie ze sobą duże zagrożenia; konieczność ciągłego (aż do usypania na dnie wyrobiska warstwy nieprzepuszczalnego gruntu neutralizującego siarkę) odwadniania kopalni (zalanie złóż doprowadziłoby do powstania siarkowodoru) jest bardzo kosztowne i długotrwałe (ok. 10 lat). Powoli następuje częściowa rekultywacja terenów pokopalnianych, m.in. zalesianie znacznych obszarów i likwidacja ponad 5 tys. otworów eksploatacyjnych (Jeziórko).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Odkrywkowa kopalnia siarki, Okręg Tarnobrzeski fot. L. Zielaskowski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia