Singapur. Historia
 
Encyklopedia PWN
Singapur. Historia.
Od początku n.e. na terytorium obecnego Singapuru istniała kraina Tumasik, zamieszkana przez rybaków i piratów. ok. 1025 podporządkowało ją sobie królestwo Śriwidżaja, a w XII w. zaczęli osiedlać się kupcy z Indii. Od końcu XIII w. pod zwierzchnictwem jawajskiego Majapahitu, w połowie XIV w. włączony do syjamskiego królestwa Ajutthaji, w początku XV w. — do sułtanatu Malakka, a po jego podboju przez Portugalczyków (1511) — do sułtanatu Dżohor. W 1819 T.S. Raffles (z brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej) wydzierżawił Singapur od sułtana Dżohoru, zakładając tu brytyjską faktorię handlową i wolny port.. W 1826 Singapur stał się ośrodkiem administracyjnym posiadłości brytyjskiej na Malajach (zw. Straits Settlements), które 1867 uzyskały status brytyjskiej kolonii. Po otwarciu Kanału Sueskiego (1869) oraz dzięki napływowi imigrantów z Chin, Malajów i Indii nastąpił rozwój miasta, które wkrótce stało się portem handlowym o światowym znaczeniu (eksport malajskiej cyny i kauczuku). 1924–38 Brytyjczycy zbudowali w Singapurze silną wojskową bazę morską i lotniczą. W II 1942 zdobyty przez Japończyków (poddanie się 70-tysięcznego garnizonu brytyjskiego), od IX 1945 ponownie pod panowaniem brytyjskim. W 1946 wydzielony ze Straits Settlements jako odrębna kolonia, 1959 uzyskał samorząd wewnętrzny i odbyły się wybory powszechne.
W VIII 1963 Singapur wszedł w skład Federacji Malezji, od której, w rezultacie antagonizmów malajsko-chińskich, VIII 1965 odłączył się jako suwerenna republika należąca do brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Od 1965 należy do ONZ, od 1967 do ASEAN. W 1971 zamknięto brytyjską bazę wojskową. Pod rządami Lee Kuan Yew (premier 1959–90) umocniła się gospodarka Singapuru, a także społeczno-kulturalna jedność wieloetnicznego kraju. Polityka gospodarcza (najnowsze technologie w przemyśle, obce kapitały) uczyniła z Singapuru jedno z najbogatszych państw i ważny ośrodek finansowy świata. Władze podlegały jednak krytyce międzynarodowej za autorytarny system rządów — zwalczanie przeciwników politycznych, rygorystyczny system prawny, ograniczanie wolności mediów. W 1990 premierem został Goh Chok Tong (do 2004), jednak Lee Kuan Yew zachował istotny wpływ na politykę kraju. W 1993 pierwszym prezydentem Singapuru wyłonionym z wyborów powszechnych został Ong Teng Cheong; 1999–2011 prezydentem był Sellapan Rama Nathan. Azjatycki kryzys ekonomiczny 1997–98 nie zburzył gospodarczych fundamentów Singaupru, jednak 2001 rozpoczęła się recesja. W VIII 2004 szefem rządu został Lee Hsien Loong, syn wieloletniego premiera, S. Lee Kuan Yew; 2011–17 prez. Tony Tan Keng Yam, od 2017 H. Yacob (pierwsza kobieta na tym stanowisku)..
zgłoś uwagę
Ilustracje
Singapur, obchody święta Tajpusan fot. E. i K. Dębniccy/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia