Ścinawka

Ścinawka, czes. Stěnava,

rz., lewy dopływ Nysy Kłodzkiej, płynie w Sudetach Środkowych, na terenie Czech i w Polsce, w woj. dolnośląskim;

dł. 62,0 km, pow. dorzecza 594 km²; wypływa na wys. ok. 720 m, na południowy zachód od góry Borowej (G. Wałbrzyskie), na północ od Rybnicy Leśnej, a na wschód od w. Unisław Śląski; źródłowy ciek płynie przez prawie bezleśne tereny; między Unisławem Śląskim a Mieroszowem Ś. przełamuje się przez G. Kamienne; dalej płynie ku południowemu wschodowi przez szerokie Obniżenie Ścinawki (czeska Broumovská kotlina), pomiędzy górami Kamiennymi a Stołowymi; w środkowym biegu (k. Broumova w Czechach) Ś. zatacza szeroki łuk ku południowi, wpływa ponownie na terytorium Polski i płynie przez Kotlinę Kłodzką; dolina rzeki na tym odcinku ma płaskie dno. Wzdłuż biegu rzeki ciągną się wysokie tarasy plejstoceńskie, wykorzystane przez osadnictwo; od północy, nad l. brzegiem, dolinie Ś. towarzyszą kopulaste i przeważnie zalesione wierzchołki Wzgórz Włodzickich, porozcinanych przez przełomowe doliny lewych dopływów; na zboczach doliny, wzdłuż środkowego odcinka Ś., wiele interesujących skałek lub odsłonięć — serie utworów różnowiekowych od czwartorzędowych aż do prekambryjskiego starokrystalicznego fundamentu Sudetów. W epigenetycznym przełomie k. Ścinawki Dolnej rzeka dokonała ekshumacji starej doliny zasypanej osadami polodowcowymi; przy ujściu Ś. wysoki (25 m) plejstoceński taras żwirowy z ostrą krawędzią; ujście na wys. ok. 280 m, poniżej Kłodzka. Średni spadek doliny w biegu źródłowym ok. 20‰, w dolnym ok. 2,0‰; średni roczny przepływ (1951–90) przy ujściu 4,69 m³/s (Gorzuchów); maks. rozpiętość wahań stanów wody 4,2 m. Główne dopływy: Włodzica (l.), Posna (pr.). Ważniejsze miejscowości nad Ś. w Polsce: Unisław Śląski, Mieroszów, Ścinawka Górna, Średnia i Dolna, Bierkowice.