San Marino. Historia
 
Encyklopedia PWN
San Marino. Historia.
San Marino zostało założone według tradycji 301 przez św. Maryna, który osiadł na górującym nad okolicą Monte Titano. W źródłach wymienione po raz pierwszy 885 (wzmiankowany klasztor San Marino). W średniowieczu komuna miejska, w XIII w. podporządkowali ją sobie książęta Urbino. W XVII w. uzyskało niezależność. W 1797 niepodległość San Marino uznał Napoleon Bonaparte podczas kampanii włoskiej, a następnie 1815 potwierdził kongres wiedeński. W połowie XIX w. San Marino udzielało schronienia wielu patriotom włoskim (m.in. 1849 G. Garibaldiemu), co 1851 stało się powodem zbrojnej interwencji Austrii i Państwa Kościelnego. W 1862 przyjęło opiekę zjednoczonych Włoch, potwierdzoną układem o przyjaźni uznającym niepodległość San Marino (układ odnawiany 1897 i 1939, zmodyfikowany 1953 i 1971). W okresie międzywojennym rządy faszystowskie w republice trwały do upadku B. Mussoliniego (1943). 21 IX 1944 San Marino wypowiedziało formalnie wojnę Niemcom, co spowodowało okupację kraju przez wojska niemieckie. W końcu IX 1944 wyzwolone przez oddziały brytyjskie i amerykańskie. W 1945–57 rządy koalicji lewicowej (komuniści i socjaliści). Napięcia w stosunkach z Włochami i 1951–53 włoskie restrykcje gospodarcze wobec San Marino zakończyły się 1954 zawarciem nowego układu dwustronnego. Na jego mocy, w zamian za stałą roczną dotację rządu Włoch, republika zrezygnowała z odrębnej waluty i granic celnych. W 1957–73 rządy koalicji chadeków i socjaldemokratów, 1973–75 — chadeków i socjalistów, 1978–86 ponownie koalicja komunistów i socjalistów, 1988–92 — komunistów i chadeków, a 1992–2000 — chadeków i socjalistów, od 2000 zmienne koalicje. San Marino jest członkiem Rady Europy (od 1988), ONZ (od 1992). San Marino nie należy do UE, ale 2002 (wraz z Włochami) przyjęło euro jako obowiązującą w kraju walutę.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia