Samoa. Historia

Samoa. Historia.

Na przełomie II i I tysiąclecia p.n.e. archipelag Samoa zasiedliła ludność polinezyjska. W 1722 odkryty przez Europejczyków (holenderski żeglarz J. Roggeveen), w 2. połowie XVIII w. penetrowany przez Francuzów. Od 1830 brytyjskie misje anglikańskie prowadziły chrystianizację. Od 1839 napływ kolonistów z USA, od 1856 także z Niemiec. Wodzowie samoańscy, toczący walki o poszerzenie swej władzy, korzystali z ich pomocy w zamian za koncesje handlowe (m.in. 1872 układ z USA o ustanowieniu w Pago Pago stacji morskiej). W 1889 USA, Niemcy i W. Brytania zawarły traktat o neutralności archipelagu Samoa, a 1899 dokonano jego podziału: wschodnią część otrzymały USA (obecne Samoa Amerykańskie), wyspy położone na zachód od 171°W — Niemcy, które utworzyły tu kolonię p.n. Samoa Zachodnie. Wielka Brytania zrzekła się swych praw. W 1914 Samoa Zachodnie zajęły wojska Nowej Zelandii, która 1921 na administrowanie nimi otrzymała mandat Ligi Narodów, a 1946 powiernictwo ONZ. Ludność wysp przejawiała silne dążenia niepodległościowe (1908–42 antykolonialny ruch oporu, tzw. ruch Mau). W 1947 powstały pierwsze organy samorządowe, 1 I 1962 proklamowano niepodległość, przyjęto konstytucję, a dożywotnim władcą kraju został panujący do dziś, jeden z wodzów Susuga Malietoa Tanumafili II. W 1997 zmieniono nazwę państwa na Samoa.