Rybnik
 
Encyklopedia PWN
Rybnik,
miasto w województwie śląskim, pow. grodzki, na Płaskowyżu Rybnickim, nad Rudą i jej lewym dopływem Nacyną; siedziba pow. rybnickiego.
Ludność miasta: ogółem — 138,3 tys. mieszkańców (2019)
Gęstość zaludnienia: 934,6 os/km2 (2019)
Powierzchnia: 148 km2
Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 18°32′E, szerokość geograficzna: 50°07′N
Prawa miejskie: nadanie praw — przed 1308
Oficjalne strony WWW: www.rybnik.pl
Ośr. przem., kult. i dyspozycyjny Rybnickiego Okręgu Węglowego; kopalnie węgla kam.: Rymer (z włączonymi Chwałowice i Jankowice), elektrownia cieplna Rybnik (moc 1600 MW), zakłady metal., Silesia Rybnik (d. huta), fabryka maszyn górniczych, zakłady mięsne, młynarskie, browar, garbarnia; węzeł kol. i drogowy; ośr. sportu żużlowego; filharmonia, muzeum. Na północ od Rybnika wokół sztucznego zbiornika wody na Rudzie tereny rekreacyjne.
Historia. Osada rybacka (stawy rybne), wzmiankowana 1175; prawa miejskie przed 1308; w XV w. rozwój związany z gospodarką rybną; w XV w. stol. księstwa rybnicko-karniowskiego; od 1532 w posiadaniu Piastów śląskich; od 1327 pod zwierzchnictwem Czech, dzielił losy polit. Śląska; od 1742 w państwie pruskim; 1818–1975 i od 1999 siedziba powiatu; w XIX w. rozwój przemysłu (kopalnie węgla i huty żelaza); od 1856 połączenie kol.; udział mieszkańców w powstaniach śląskich 1919–21; w wyniku plebiscytu 1922 włączony do Polski. We IX 1939 walki obronne; po wkroczeniu Niemców aresztowania i egzekucje Polaków; w czasie okupacji niem. 1942–45 obóz dla wysiedlonych Polaków; 1940–45 obóz pracy przymusowej; 2 oddziały robocze jeńców sowieckich obozów w Cieszynie i Łambinowicach; ośr. konspiracji; 1945 Niemcy zamordowali w Rybniku 358 więźniów ewakuowanych z obozu koncentracyjnego Auschwitz. W 1973 do Rybnika włączono m. Chwałowice i kilka sąsiednich wsi, 1975 — Boguszów i Niedobczyce, 1977 — wieś Kamień pod Rzędówką.
Zabytki. Barokowo-klasycyst. kościół (1798–1801, F. Ilgner); na miejscu zamku pałac barok.-klasycyst. (1776–78, 1789); klasycyst. ratusz i domy (1. poł. XIX w.); drewniany kościół parafialny Św. Katarzyny (ok. 1534, wieża 1844, przeniesiony 1975–76 z Gierałtowic).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia